Onze website heeft een nieuw jasje! Lees hier meer over de veranderingen.

Job luistert film

Column van Job: Slow West

Over hoe muzikant John Maclean via Lowlands, High Fidelity en Congo op de regiestoel belandde van western Slow West, 'Van Warmerdam meets de Coen-broers in Colorado'.

De 16-jarige Jay (Kodi Smit-McPhee, vijf jaar geleden nog het kleine jongetje in The Road) is in zijn eentje in Schotland aan boord gegaan en naar Noord-Amerika gevaren, waar hij een paard en een pistool en een reisgids heeft gekocht, en nu rijdt hij ergens door het wilde westen. Jay is onderweg naar zijn grote liefde: zijn voormalige, iets oudere buurmeisje, dat door zijn schuld met haar vader naar de nieuwe wereld heeft moeten vluchten. Het is 1870, vijf jaar na de Amerikaanse Burgeroorlog.

Het is een wonder dat Jay zonder een schrammetje zo ver is gekomen, meent premiejager Silas (Michael Fassbender). In ruil voor de inhoud van Jays portemonnee (de jongeman is van gegoede komaf) belooft Silas hem naar zijn geliefde Rose te vergezellen. Dat is de premisse van Slow West, de eerste speelfilm van de Schot John Maclean. Een western dus, maar van een outsider. Maclean heeft de kunstacademie gedaan en zat in de redelijk succesvolle, eigenaardige indiepopgroep The Beta Band. Hij speelde toetsen, leverde samples aan en maakte videoclips. Misschien zag je hem met The Beta Band op Lowlands 1998, maar waarschijnlijk niet, want ze stonden op zaterdagmorgen als eerste act van de dag in een bijna lege Alpha-tent, verkleed als indianen en half verscholen achter een aantal flinke kamerplanten.

Het ging iets beter met Macleans carrière na de release van de film High Fidelity (2000), waarin platenverkoper John Cusack het nummer ‘Dry the Rain’ in de winkel opzet en tegen zijn collega pocht: ‘I will now sell five copies of The Three E.P.’s by The Beta Band.’ 

De groep ging niettemin in 2004 uit elkaar, waarna Maclean met twee andere ex-leden verder ging in The Aliens. Die band lijkt na twee albums in 2007 en 2008 inmiddels op een laag pitje te staan, maar er blijkt een directe lijn te trekken van The Aliens naar Slow West.

Van Warmerdam meets de Coen-broers

Slow West is geen ruige western, al vallen er uiteindelijk behoorlijk wat doden. Het is een gestileerde, sprookjesachtige film met zwarte humor. Van Warmerdam meets de Coen-broers in Colorado, zeg maar, behalve dat de film is opgenomen in Nieuw-Zeeland en er (ongemerkt) een flink aantal Australische en Nieuw-Zeelandse acteurs in zitten. Ze spelen Schotten, Zweden en Duitsers, de avonturiers die het westen van Noord-Amerika koloniseren.

Terwijl Jay en Silas over de prairie rijden, zijn daar ineens drie zwarte mannen. Zijn het ex-slaven uit het zuiden, hebben ze gediend in een noordelijk yankee-regiment? Maar daarvoor lijken hun Afrikaanse roots nog te vers, ze zingen in een vreemde taal. Jay houdt stil en blijft luisteren. Eén van de mannen heeft een trommel en samen spelen ze een rumba, ‘Mbanza Congo’. Na afloop vraagt één van hen aan Jay: ‘Avez-vous aimé notre musique?’

Jay antwoordt in vloeiend Frans dat hij inderdaad heeft genoten, en – alsof hij de tekst heeft verstaan – voegt er de opmerking aan toe dat de liefde net zo universeel is als de dood. Daarmee heeft hij het thema van Slow West treffend samengevat. Maar hoe kwamen er ineens drie Congolezen in een western terecht?

En dus typ je ‘John Maclean’ en ‘Congo’ in Google en ben je binnen een paar klikken ergens in ’s mans eigen Flickr-stream. Daar is ie: Maclean op de foto in Congo in november 2007, samen met leden van de inmiddels gevierde gehandicaptenband Staff Benda Bilili. Het blijkt dat Maclean dat jaar met zijn band The Aliens voor een muzikale trip was uitgenodigd door Africa Express, de nonprofit van muzikant Damon Albarn ter bevordering van de samenwerking tussen Afrikaanse en westerse muzikanten.

Dat laatste is duidelijk gelukt. Niet alleen leverde Africa Express een serie concerten op, jaren later heeft de culturele uitwisseling gezorgd voor drie zingende Congolezen in een western. Of in ieder geval, zo leert nadere bestudering van de soundtrack, twee Congolezen (Passi Jo, de zanger en songwriter van ‘Mbanza Congo’, en Sam Manzanza) en een Zimbabwaan (Tawanda Manyimo). Alle drie zijn ze ooit naar Australië of Nieuw-Zeeland geëmigreerd, het wilde down under. 

Slow West is nu te zien in Cineville. Kijk hier voor de draaitijden. Woensdag 30 september is er weer een nieuwe editie van Jobs Fullscreen (videoclips op het grote doek) in De Balie.

Lees meer columns van Job, bijvoorbeeld over Straight Outta ComptonVictoriaAmyEdenThe One I Love, PrinsEntourageCitizenfourMad Max: Fury RoadEx MachinaFrankBloed, Zweet & TranenTimbuktu, WildSelmaGirlhood en RihannaBirdmanP’tit Quinquin, Free RangeThe Riot ClubThe Hunger Games: Mockingjay - Part I en Mommy.

En voor meer filmmuziek check je de Spotify Cineville Playlist van Job: 

Gerelateerde films

Tip van Cineville

Slow West

‘Michael Fassbender gidst je door het Wilde Westen nieuwe stijl, waar naast kogels ook de droge grappen je om de oren vliegen’