Onze website heeft een nieuw jasje! Lees hier meer over de veranderingen.

Job luistert film

Column van Job: Simon & Garfunkel in het wild

In Wild flitst meerdere keren ‘El Condor Pasa (If I Could)’ van Simon & Garfunkel voorbij. Een mooie reden voor columnist Job de Wit om een zijpaadje te nemen, langs DJ Shadow en diens versie van het volkswijsje uit de Andes.

Reese Witherspoon loopt in Wild, gebaseerd op het autobiografische verhaal van de schrijfster Cheryl Strayed, van de Mojavewoestijn in Zuid-Californië naar het noorden, naar de grens van de staat Washington – zo’n 1770 kilometer verderop. Dat doet ze niet omdat ze zo dol op hiken is, al is het een prachtige tocht door de natuur in het westen van de VS. Reese/Cheryl is min of meer op de vlucht: voor haar verleden (overspel, drugsgebruik), haar mislukte huwelijk, haarzelf. Haar doel is ‘terug te lopen naar de vrouw die ik was’, zoals ze het tegen een voorbijgangster verwoordt. Het is een combinatie van boete doen en rouwverwerking: ouderwetse, eenzame zelfkastijding.

Terwijl Cheryl door schitterende woestenijen, bergen en bossen trekt, vertellen flashbacks hoe het allemaal zo ver gekomen is. De neerwaartse spiraal wordt ingezet door het veel te vroeg overlijden van haar liefdevolle, hardwerkende, alleenstaande moeder, gespeeld door Laura Dern (die er een Oscarnominatie mee scoorde). De flashbacks naar ma gaan in Wild gepaard met een eigen muzikaal thema: het charango-intro van ‘El Condor Pasa (If I Could)’ (1970) van Simon & Garfunkel.

Als het Amerikaanse folk/popduo hier klinkt als zo’n Zuid-Amerikaanse indianenband die je jarenlang in elke binnenstad tegenkwam, dan kan dat kloppen. ‘El Condor Pasa’ is een compositie van de Peruaan Daniel Alomía Robles, gebaseerd op een volkswijsje uit de Andes. De hit van Simon & Garfunkel is op zijn beurt afgeleid van de versie van de Argentijns-Franse groep Los Incas, die je ook hoort spelen op ‘El Condor Pasa (If I Could)’. De Engelse tekst – het origineel is instrumentaal – is van Paul Simon, en is lekker hippie-wazig. Het gaat over vrijheid, zo vrij als een condor in de lucht. Wel zo toepasselijk voor Cheryls eenvrouwstocht door de vrije natuur.

Als je tussen de 30 en de 50 jaar bent is de kans groot dat je bij de eerste klanken van ‘El Condor Pasa’ niet moet denken aan Simon & Garfunkel, of zelfs aan je plaatselijke winkelcentrumindianen, maar aan dit nummer van DJ Shadow uit 2002.

De muziek van DJ Shadow hangt van samples aan elkaar, en ‘El Condor Pasa’ is hier duidelijk herkenbaar. Het is niet de versie van Simon & Garfunkel maar het origineel van Los Incas uit 1963. Klinkt precies hetzelfde, en was waarschijnlijk een stuk goedkoper om te gebruiken voor DJ Shadow. De titel van zijn track is in de context van Wild enigszins omineus: ‘You Can’t Go Home Again’.

Als je zoals Sheryl een lange tocht maakt in je eentje schieten er voortdurend liedjes door je hoofd. Tekstflarden van Portishead of Bruce Springsteen zijn ineens verschrikkelijk toepasselijk voor je situatie. Als je pech hebt, komt er ineens een totaal random liedje in je op dat er maar niet uit wilt. Ik heb dat zelf wel eens met oude zondagschoolmeezingers. In Wild maakt een jongen zijn twee mede-trekkers gek door ze te pesten met ‘What’s Up’ van de 4 Non Blondes (de film speelt in 1995).

Een jongen maakt zijn twee mede-trekkers gek door ze te pesten met ‘What’s Up’ van de 4 Non Blondes

De reden waarom Cheryl aan ‘El Condor Pasa’ moet denken als haar moeder door haar hoofd spookt, wordt duidelijk als die het lied neuriet in één van de flashbacks. Ma staat vrolijk te koken terwijl haar studerende dochter de lol van hun armetierige situatie niet inziet. ‘Ons huis stort zowat in en jij bent alleen omdat je met een gewelddadige, alcoholistische asshole bent getrouwd. Wat hiervan dringt niet tot je door?’ Waarna haar immer optimistische moeder haar voorhoudt dat ze nergens spijt van heeft omdat ze Cheryl en haar broertje toch maar aan die asshole heeft overgehouden. ‘You see how it works? It’s not easy. But it’s worth doing.’

Uiteindelijk geldt dat ook voor Cheryl en haar barre expeditie. Ze heeft zichzelf gevonden. Over de aftiteling klinkt ‘El Condor Pasa (If I Could)’. Paul Simon zingt: ‘I’d rather feel the earth beneath my feet / Yes, I would’.

Wild is nu te zien in Cineville. Kijk hier voor de draaitijden.

Lees meer columns van Job, bijvoorbeeld over SelmaGirlhood en RihannaBirdmanP’tit Quinquin, Free RangeThe Riot ClubThe Hunger Games: Mockingjay - Part I en Mommy.

En voor meer filmmuziek check je de Spotify Cineville Playlist van Job:

Gerelateerde films

The Graduate (re-release)

'Mrs. Robinson, you're trying to seduce me?'

Wild

Into the Wild met Reese Witherspoon. Van de regisseur van Dallas Buyers Club.