Naar de film met Pien Feith

Interview: Julie de Graaf
Fotografie: Julie Hrudova

Beginners gaat over Oliver (Ewan McGregor), een man met een weinig succesvol liefdesleven wiens 75-jarige vader uit de kast komt en een nieuw leven begint, maar ook ernstig ziek wordt. Ondertussen ontmoet Oliver de Franse actrice Anna (Melanie Laurent). Pien, wat vond je ervan?

'Het is een mooie en rustige film. Stiekem maakte ik in mijn hoofd vaak vergelijkingen met een andere film die dit jaar uitkwam: The Future. Bedenker en regisseur van Beginners, Mike Mills, is namelijk getrouwd met Miranda July, die The Future schreef en regisseerde. Veel elementen uit Beginners deden me aan July's films denken. Het dromerige, het filosofische en het onhandige, de quirkiness. In The Future vond ik die elementen heel irritant worden, maar in Beginners bleef het aan de goede kant.

De films lijken qua stijl en thematiek veel op elkaar, daarom is een vergelijking snel gemaakt. Het gaat over stelletjes van in de dertig, die in een "ik weet het niet meer met mijn leven"-fase zitten. Ik denk dat Mills en July als stel in die fase zitten, en daar maar alle twee een film over hebben gemaakt. (Lachend) Nee hoor, dat weet je natuurlijk niet... maar het is wel frappant!'

Ik hoorde je op een gegeven moment heel hard 'tssss' zeggen en zuchten toen hoofdrolspelers Ewan McGreggor en Melanie Laurent in beeld kwamen.

'Ik vond de verhaallijn van hun verliefdheid een beetje irritant worden. Hun scènes maken de film haast een romantische komedie; zo perfect en ideaal is het. Alsof er een Instamatic-filter op de cameralens zat. Hun romance vind ik het zwakste punt van de film. Voor mij gaat Beginners meer over de zoon-vader-verhouding. Het sterkste personage vind ik de vader, gespeeld door Christopher Plummer. Hoe hij nog op zijn oude dag ongegeneerd raakt en een nieuw leven begint, vond ik heel tof en inspirerend. Sowieso zitten er veel mooie momenten, quotes en bijzondere beelden in de film. Af en toe is het bijna beeldende kunst. In The Future van Miranda July vind ik dat het kunstelement er veel te dik bovenop ligt, waardoor het soms geen film meer is. Beginners bleef van begin tot eind een film.'

Hoe zou je jouw filmsmaak omschrijven?

'Ik hou van films, en boeken, waarin niet veel spectaculairs gebeurt en waar het gaat om de karakters van de personages, zonder dat het saai wordt. Mijn favoriete filmmaker is de Finse Aki Kaurismäki. Zijn films zijn geweldig. Lights in the Dusk speelt zich onder andere af bij een snackbar in een caravan, het enige wat gebeurt is dat mensen met elkaar praten en toch is het een interessante film. Ik vind het leuk als mensen iets doen wat volgens de geijkte regels van een goede film eigenlijk niet kan. Als er al clichés worden opgevoerd, dan moet het er zo dik bovenop liggen dat het weer goed of grappig wordt. Maar ik ben geen filmsnob: als ik een tijd alleen naar arthouse films ga, word ik een beetje kriebelig. Het is leuk om dan voor de afwisseling ook Pirates of the Carribean 3 te zien.'

In films en boeken hou je van een simpele uitvoering. Geldt dat ook voor muziek?

'Qua muziek vind ik veel verschillende dingen goed, maar er is wel een overeenkomst met film. In beide disciplines bestaan er trucjes die de maker kan gebruiken om het publiek te beïnvloeden: een romantische komedie waarin mensen verliefd worden, er een probleem ontstaat dat ze overwinnen en ze uiteindelijk weer bij elkaar komen of een popliedje met een catchy, steeds terugkerend refreintje. Die trucjes zijn soms voorspelbaar en kunnen een film of nummer minder memorabel maken. Ik heb er bewondering voor als makers zich daar bewust van zijn, de trucjes vermijden of er op een heel toffe manier mee werken. Je kunt ze natuurlijk ook in je voordeel gebruiken.'

Ik las in een interview dat de film Mermaids een grote inspiratie voor je was toen je nog op de basisschool zat.

'Vanaf dat ik heel klein was, was het een droom om zangeres te worden. Als kind ben je daar heel naïef in; ik dacht niet na over hoe ik dat zou bereiken, dat ik een band nodig zou hebben of de huur zou moeten betalen. Ik dacht alleen maar: je krijgt een microfoon en dan gaan mensen luisteren. Wow! Dat beeld werd bevestigd toen ik Mermaids zag. Ik vond die film geweldig. Op een gegeven moment gaat Cher in de badkamer The Shoop Shoop Song (It's in His Kiss) zingen in een haarborstel en dat vond ik zo mooi. Op school heb ik toen nog gezegd dat ik later Cher wilde worden.'

Wanneer zette je de stap om daadwerkelijk muziek te gaan maken?

'Ik geloofde tot mijn achttiende niet dat ik muzikant zou kunnen worden. Op een gegeven moment speelden een paar vriendinnen in een bandje en vroegen ze mij er bij. Ik zou gitaar spelen, maar ergerde me zo aan de zangeres die nooit durfde te zingen, dat ik haar rol maar overnam. Zo begon ik langzamerhand met zingen en liedjes schrijven. Het waren simpele liedjes van drie akkoorden, maar het ging me wel makkelijk af. Tijdens mijn studententijd in Utrecht trad ik vaker op, werd ik beter en kreeg ik steeds meer goede reacties. Langzaam groeide het idee dat ik misschien echt wel muziek zou kunnen maken. Maar goed, zelfs nu ik een album uit heb en grotere optredens doe, twijfel ik nog wel eens. Ik ben voorzichtig in mijn verwachtingen.'

Afgelopen jaar kwam debuutalbum Dance on Time uit en werd je door critici de hemel in geprezen. Ze noemden je bijvoorbeeld 'de nieuwe belofte van Nederland'. Halen dat soort reacties de twijfel weg?

'Die reacties zijn ook een reden tot twijfel. Natuurlijk is het vleiend als mensen goeie dingen zeggen, dat geeft energie om weer een nieuwe plaat te maken en door te gaan. Tegelijkertijd ben ik al tien jaar bezig in de muziek en nog steeds zeggen mensen: "dit kan wel wat worden". Dan denk ik: had ik er niet allang moeten zijn? Ga ik die belofte ooit inlossen? Ik ben niet onzeker over de muziek die ik maak, maar wel over de vraag of ik daar mijn hele leven in moet investeren, al zou ik niet weten wat ik anders wil doen. Daar dacht ik voor de release van Dance on Time al over na. Sterker nog, een groot deel van die plaat gaat over die gedachten.'

Toch besluit je steeds om verder te gaan met muziek.

'Muziek maken is wat ik het allerliefste doe en ongeveer het enige waar ik goed in ben. In de toekomst hoef ik niet per se het Gelredome uit te verkopen, daar zou ik mij niet eens op mijn plek voelen. Wat ik mooi vind, zijn muzikanten die een gestage groei doormaken en albums van constante kwaliteit afleveren. Net als Woody Allen die nog steeds elk jaar een goede film maakt. Het is mooi als je publiek ook op die manier groeit. Bij je eerste tour komen dertig mensen kijken, bij de volgende misschien wel tweehonderd, en wie weet hoeveel mensen er bij de derde komen.'

Van de eerder uitgebrachte ep The Wilderness Sound werd het liedje Bones to Pick gekozen voor de soundtrack van de grote Amerikaanse film Trucker. Hoe kwam dat zo?

'Ik kreeg uit het niets een mail van een soundtrackcoördinator uit Hollywood. Ik dacht in eerste instantie dat het een grapje was. Ik krijg wel vaker rare, spam-achtige mails van bedrijven en mensen die iets aanbieden, maar waar je dan eigenlijk voor moet betalen. Dit bleek wel serieus. Na een vergadering via Skype tekende ik een contract en drie maanden later kreeg ik de dvd van Trucker opgestuurd, waarin Bones to Pick twee minuten lang gedraaid wordt. Naar aanleiding van die film ben ik gevraagd om een soundtrack te maken voor een documentaire over een man die in Michigan een dierentuin is begonnen. Daar heb ik een album van twaalf nummers voor gemaakt, dat tegelijkertijd met de documentaire zal uitkomen volgend jaar.'

Maakt het uit of je liedjes voor jezelf of voor een soundtrack schrijft?

'Ik heb een aantal van die nummers wel speciaal voor de documentaire geschreven. De man die de dierentuin begint is namelijk een vrij bijzonder persoon. Dat nodigde uit om over hem te schrijven. Ik zou het leuk vinden om dit soort dingen vaker te doen. Het is fijn om af en toe vanuit een ander perspectief te schrijven. Al wil ik wel gevraagd worden om mijn stijl. Het moet wel Pien Feith blijven.'

Wat zijn jouw plannen voor de komende tijd?

'Met mijn band speel ik tot en met januari nog een paar optredens. Daarnaast ben ik gevraagd om in februari mee te doen aan Muzikale Helden in De Kleine Komedie, waarbij acteurs, muzikanten en cabaretiers over hun favoriete muzikanten vertellen en daar nummers van uitvoeren. Fay Lovksy, Henk Hofstede, Sabrina Starke, Thomas van Luyn en Ruben Hein doen ook mee. Ik heb niet één held, maar wel een aantal belangrijke mensen zoals bijvoorbeeld Leonard Cohen en Morrissey. Wie ik ook kies, het wordt in ieder geval iets wat ik nog nooit heb gedaan en waar ik veel zin in heb.'

En staat er een nieuw album op de planning?

'Ik ben al teksten aan het schrijven, en na die voorstellingen in De Kleine Komedie wil ik tijd vrij maken om aan een nieuw album te werken. Soms helpt het om in mijn eentje in een huisje te zitten zonder internet en telefoon. Het allerleukste vind ik om een opzet voor een nieuw liedje te maken. Ik verzin dan in één keer de zanglijn en speel het op mijn gitaar. Het nummer is dan nog heel ruw, maar ik zou er het liefste niets meer aan doen. Dat moment vind ik het mooiste, want dan is alles nog mogelijk.'

Ook in deze serie: Hadassah de Boer, Perquisite, Fanny van de Reijt, Mei Li Vos, Teun Luijkx, Nadja Hüpscher, Marcel Musters, Jelle Brandt Corstius, Alma Mathijsen, Paulien Cornelisse, Hannah Bervoets, Lucky Fonz III en Renske de Greef.