10 vrouwelijke regisseurs voor de komende 10 jaar

Ana Lily Amirpour (1980?)
Hoe oud ze is wil Ana Lily Amirpour niet zeggen, omdat ze graag jongere mannen versiert. Maar als het klopt dat ze in Engeland is geboren nadat haar ouders in 1979 Iran ontvluchtten, moet ze ergens onder de veertig zijn. Haar debuut A Girl Walks Home Alone at Night was een hyperstijlvolle grabbelton van inspiraties: een Iraanse zwartwitwestern over een skateboardende vampier in een chador-cape. Sindsdien staan de sterren voor haar in de rij. Haar volgende project is Blood Moon, een weirde avonturenfilm met Kate Hudson en Zac Efron.

Alice Rohrwacher (1980)
Zomer, weemoed, bijenhouders en reality-tv: in 2015 werden wij helemaal verliefd op Le meraviglie, de tweede film van de Italiaanse Alice Rohrwacher. Met Lazzaro felice (vanaf 21 maart te zien) bevestigt ze haar grote belofte. Opnieuw schetst Rohrwacher, zelf dochter van bijenhouders, een warm beeld van de tradities van het Italiaanse platteland, zonder die te romantiseren en ook zonder het moderne leven buiten de deur te houden. Opnieuw schittert die geweldige zus van haar, actrice Alba. En opnieuw willen we het van de daken schreeuwen.

Mouly Surya (1980)
Sergio Leone maakte spaghettiwesterns, Martin Koolhoven introduceerde de kaaswestern en Mouly Surya uit Indonesië bracht ons de eerste satéwestern. Maar bovenal is haar derde film Marlina the Murderer (2017) een zeldzaam geslaagde feministische western. De heldin reist door de droge landschappen van Sumba met het afgehakte hoofd van de man die haar wilde verkrachten. Sourya vond inspiratie bij Jim Jarmusch en Alejandro Jodorowsky, maar ook bij haar drie zussen, vertelde ze ons. ‘Ze zijn voornamelijk irritant, maar ze kunnen wel paardrijden.’

Mia Hansen-Løve (1981)
Kun je op je 38e al een veteraan zijn? Zes films heeft Mia Hansen-Løve inmiddels op haar naam staan, waarin ze werkte met acteurs als Isabelle Huppert, Greta Gerwig en Golshifteh Farahani. We leerden de Française in 2011 kennen met het wonderschone Un amour de jeunesse, een coming-of-age-film die eigenlijk over haarzelf ging. Daarna volgden Eden, over een Franse dj in de jaren 90 (eigenlijk haar broer), en L'avenir, over een filosofe van middelbare leeftijd (eigenlijk haar moeder). Steeds weer een feest. Nu al zin in de films over pa, oma en poes.

Maysaloun Hamoud (1982)
Met haar debuutfilm Bar Bahar bracht Maysaloun Hamoudin 2016 een schok teweeg. De film laat het leven zien van drie Palestijnse vrouwen in Tel Aviv zoals Hamoud dat zelf om haar heen ziet: seksuele vrijheid, feestjes, een jointje. Niet het leven dat conservatieve Palestijnen voor hun dochters wensen, kortom. Er werd een fatwa tegen de film uitgesproken en Hamoud kreeg doodsbedreigingen binnen. ‘No such thing as bad publicity,’ reageerde ze droogjes. Keken die fatwa-prekers maar wat beter, dan zagen ze een energieke, ontroerende film over vriendschap.

Rungano Nyoni (1982)
Toen ze haar debuutfilm I Am Not a Witch in 2017 voor het eerst aan een Westers publiek liet zien, kreeg Rungano Nyoni verrassende reacties, vertelde ze ons. ‘De eerste kijkers zeiden: het spijt me, maar ik vond het grappig.’ Nyoni besloot om dan maar een disclaimer voor de film te stoppen dat lachen is toegestaan. Nou lijkt het onderwerp van haar film - heksenkampen in haar geboorteland Zambia - ook niet bij voorbaat hilarisch, maar Nyoni maakte er brutaal een vervreemdende satire van. Het belooft veel voor haar volgende film, over het einde van de wereld.

Chloé Zhao (1982)
Een nationale of culturele identiteit? Die heeft ze zelf niet echt, zegt Chloé Zhao. Ze groeide op in Beijing, ging in Engeland naar de kostschool en deed college in de VS. Misschien dat ze daarom zo makkelijk haar weg vindt in subculturen. Haar regiedebuut draaide ze tussen de Sioux, haar doorbraakfilm *The Rider *maakte ze met rodeorijders en haar volgende film gaat over caravan-nomaden. Nu nog haar weg vinden in de gevreesde subcultuur van stripboekenlezers, want haar talent is zo opgevallen dat ze deze zomer voor Marvel een superheldenfilm (!) mag draaien.

Greta Gerwig (1983)
Daar is ze dan, de enige vrouw tussen de regisseurs van de twintig beste films van tien jaar Cineville. Greta Gerwig knalde in 2012 onze radar op met haar tomeloos energieke hoofdrol in Frances Ha, waaraan ze ook meeschreef. Ze had er toen al de nodige vlieguren op zitten als actrice, scenarist en regisseur in de no-budget-wereld van de mumblecore. Dat ze meer zou willen dan alleen acteren, was vanaf het begin dus duidelijk. En toen was daar vorig jaar Lady Bird. Iedere generatie verdient een definiërende high school-film, en Greta maakte hem voor ons.

Ena Sendijarevic (1988)
Vóórdat ze zelf films kon gaan maken, moest de Bosnisch-Nederlandse Ena Sendijarevic even af van haar ontzag voor de Grote Regisseurs. ‘Ik dacht echt dat dat goden waren,’ vertelde ze ons. ‘Maar om films te regisseren hoef je helemaal geen god te zijn, je kan gewoon jezelf zijn.’ In haar geval is dat een melancholische ziel die graag de spanning opzoekt met speelsheid en zomerse kleuren. Haar debuutfilm Take Me Somewhere Nice, een stijlvolle roadmovie over de spagaat tussen twee culturen, won de juryprijs op het IFFR en is vanaf 23 mei te zien in Cineville.

Léa Mysius (1989)
Een vrijgevochten stel op avontuur, wilde vormexperimenten en spetterende kleuren: met haar debuutfilm Ava uit 2017 zou je Léa Mysius zo in de vijftig jaar oude traditie van de nouvelle vague plaatsen, maar ze is de jongste van deze lijst. Ava, over een pubermeisje dat langzaam blind wordt, springt als film dan ook als een puppy alle kanten op. Die onevenwichtigheid vergeef je Mysius graag, want de film kent momenten van explosiviteit en intimiteit die groot talent verraden. Bij de volgende film van de Française staan we met kwispelende staart vooraan.