large_1. Mijn films.png

medium_1. Mijn films.png

small_1. Mijn films.png

thumbnail_1. Mijn films.png

large_2. Mijn films.png

medium_2. Mijn films.png

small_2. Mijn films.png

thumbnail_2. Mijn films.png

Artikelen

large_Materialists_st_2_jpg_sd-high_2025-CTMG-All-Rights-Reserved.jpg

medium_Materialists_st_2_jpg_sd-high_2025-CTMG-All-Rights-Reserved.jpg

small_Materialists_st_2_jpg_sd-high_2025-CTMG-All-Rights-Reserved.jpg

thumbnail_Materialists_st_2_jpg_sd-high_2025-CTMG-All-Rights-Reserved.jpg

Indruk maken met je goeie filmsmaak? Vul je top 5 in en slinger 'm in je stories.

Deel jouw goeie films van 2025 met ons stemlijstje

Tessa

Maan

Een jonge vrouw staat onder een viaduct, ergens aan een Berlijnse oever. Ze staart in het water, verloren in de reflectie van het flikkerende zonlicht. Haar vriend is vol ongeduld op haar aan het wachten, zodat ze met de felrode cabrio van hun Berlijnse vrienden op een dagtrip kunnen gaan. Eenmaal onderweg schijnt de zon, knalt er muziek uit de autoradio en wappert de wind door hun haren. Terwijl de vrienden levendige gesprekken voeren, kan Laura alleen maar voor zich uit kijken over de uitgestrekte korenvelden. Het hoofdpersonage in de nieuwe film van de Duitse cineast Christian Petzold (_Phoenix, [Roter Himmel](https://cineville.nl/nl-NL/films/roter-himmel)_) beweegt zich als een spookfiguur, verloren in haar eigen leven zonder een duidelijke uitweg. 

In _Miroirs no. 3_ vervlecht Petzold het verhaal van Laura (Paula Beer) met dat van een ontwricht gezin dat vast zit in een diep trauma. Laura, een moeder, vader en hun zoon komen noodlottig met elkaar in aanraking nadat Laura haar weekendtrip abrupt afbreekt en haar vriend haar terugrijdt in de rode cabrio. Terwijl het stel over de rustige landweg rijdt, crasht de auto (nét buiten beeld). Het wrak landt precies naast het huis van moeder Betty die op dat moment haar tuinhek aan het verven is. Laura vraagt of ze bij Betty mag blijven.

>Iets maken is hetzelfde als een spreuk uitspreken om de wereld opnieuw te betoveren

Regisseur Christian Petzold ontwikkelde het idee voor _Miroirs_ tijdens de opnames van zijn vorige film _Roter Himmel_, terwijl zijn acteurs aan de tuintafel een scène opnamen waarin het gedicht Der Asra van Heinrich Heine [gespannen wordt voorgedragen](https://www.youtube.com/watch?v=-V0gztI0CBw). Het verhaal heeft hij gemodelleerd naar de structuur van pianocyclus _Miroirs_ van de Franse componist Maurice Ravel. ‘De inspiratie voor de film kwam vanuit het impressionisme, waar Ravel toe behoort’, begint Petzold z’n uitleg – z’n vape binnen handbereik – als we hem ernaar vragen op het filmfestival van Cannes. ‘Toen ik de biografie van de impressionistische schilder Auguste Renoir las, schreef zijn zoon hoe Renoir elke dag met zijn schildermaterialen naar buiten ging. En iedereen vroeg zich af: waarom staat hij daar elke dag en schildert hij precies hetzelfde? Dit is toch niets bijzonders? Maar hij schildert het en daarmee wordt het juist iets bijzonders. Deze hoek, deze bloem, dit deel van het landschap.’

‘Iets maken is hetzelfde als een spreuk uitspreken om de wereld opnieuw te betoveren. En dat geldt ook voor cinema en hoe we cinema vandaag de dag kunnen en moeten gebruiken. Ik wil geen film maken in Parijs, in de Jardin de Luxembourg, dat beeld kennen we inmiddels wel. Ik wil een film maken in de buitenwijken van Wiesbaden, die eruitziet als een schilderij van Renoir. Zo verander je de wereld.’ 

>We leven in een wereld waarin we alles steeds verder kapotmaken. Van het klimaat tot aan de cinema.

‘_Miroirs no. 3_, één van de muziekstukken van Ravel, belichaamt de betovering. Aan het einde van het montageproces had ik nog steeds geen titel voor de film, alleen een werktitel, namelijk dat muziekstuk. Het was een idee van de editor om deze naam te behouden. Ik voelde er eerst niets voor. Ik zei: het klinkt als Chanel no. 5. Toen zei ze: maar Chanel no. 5 is toch gewoon een hele goede naam? En daar ben ik het eigenlijk wel eens, haha.’

**Wat was het verhaal dat je met deze film vertellen?**

‘Ik hou van verhalen over mensen die buiten onze wereld staan. _Miroirs no. 3_ is een verhaal over een jonge vrouw die zichzelf verloren heeft, en een verhaal over een familie die volledig ontwricht is. Beiden willen zichzelf opnieuw opbouwen en dit proces staat centraal in de film.’

‘Ik heb veel films gemaakt over individuen. Voor deze film ben ik juist meer geïnteresseerd in gemeenschappen. Hoe kunnen ze overleven als groep? Hoe film je gemeenschappelijkheid? Het confronteert me met mijn eigen kunnen. Eigenlijk moet ik meer leren over cinema om eer te doen aan de dynamieken van samenleven.' 

'Een regisseur als Luchino Visconti kan mensen aan een tafel filmen alsof ze heel _casual_ aan het eten zijn, waarbij je niet doorhebt dat er dagenlange repetities aan vooraf zijn gegaan. Maar een collectief is een heel complex iets. Een individu is ook complex, maar je kunt makkelijker een camerapositie of vertelstructuur vinden om die complexiteit te vangen. Terwijl als je een groep mensen aan zo'n tafel hebt, het heel moeilijk is om van deze complexiteit een film te maken. Die vaardigheid wilde ik in deze film verder ontwikkelen.’

**Het collectief dat we in film tegenkomen is een ontwricht gezin dat om een onuitgesproken familietrauma heen danst. Praten doen ze niet veel, maar ze zijn alle drie opvallend de hele tijd bezig om kleine dingen te fixen, rondom het huis of in de garage.**

‘Toen ik aan de montagetafel zat, zei de editor tegen me: iedereen in de film repareert dingen. Ze zijn constant bezig met klusjes. Er zijn auto's die gerepareerd moeten worden, hekken die een nieuwe lik verf krijgen, een kapotte vaatwasser die eindelijk wordt vervangen. Repareren en dingen weer goedmaken is aan de orde van de dag binnen dit gezin, misschien wel binnen elk gezin. Ik denk ook dat dit een politiek thema is: repareren. Want we leven in een wereld waarin we alles steeds verder kapotmaken. Van het klimaat tot aan de cinema. Kijk naar de James Bond-films, en wat daar nu nog van over is [techreus Amazon heeft sinds dit jaar [volledige zeggenschap](https://nos.nl/artikel/2556649-creatieve-rechten-james-bond-na-ruim-60-jaar-naar-amazon) over de 007-franchise, red.] .’

‘We breken dingen af, kleden het uit en niemand bouwt het weer op. We hebben de wereld vernietigd, bombarderen de oceaan met plastic en kijken vervolgens een documentaire over hoe we drie vissen kunnen redden. Dat frustreert mij enorm. Die frustratie komt terug in deze film. De personages knappen huizen, piano’s en hekken op, maar ze staan ook stil bij de vraag hoe we onze gemeenschappen en zielen kunnen repareren. Dat verlangen naar herstel, is een politiek vraagstuk.’

>Wanneer je de vermoeidheid kan ruiken, openen de fascisten de deur

**Wat betekent het voor jou als cineast om binnen de huidige Duitse politieke context films te maken?**

‘Ik heb het gevoel dat de Duitse samenleving moe is. In alle vermoeide samenlevingen ontstaat een gevaarlijke situatie, want wanneer je de vermoeidheid kan ruiken, openen de fascisten de deur. Dit is iets waar we mee te dealen hebben. Maar ergens hou ik ook van vermoeide mensen. Ik denk dat de geschiedenis van de cinema in het algemeen over vermoeide mensen gaat. Ik denk dat Paul Newman erg moe is in al zijn films, en Tom Cruise ook, zelfs als hij stunts uitvoert in de lucht. In _Magnolia_ voel je de vermoeidheid in alles wat hij met zijn lichaam doet. Moe zijn is iets wat ik volledig begrijp. Ik hou van vermoeide films, vermoeide helden en vermoeiende situaties.’ 

‘Wanneer moeheid alomtegenwoordig is, roept iemand de vermoeide mensen en zegt: jullie moeten nu wakker worden. Je moet een koude douche nemen. Je moet een wapen pakken. Je moet de fascisten bevechten. Maar dan wil ik eigenlijk weer gaan liggen en slapen. Dit is iets in de Duitse samenleving: we zijn erg moe, maar ik denk dat we nu iets moeten doen. Het nieuwe fascisme zal niet hetzelfde zijn als het oude fascisme. Ik denk dat we nu sterker kunnen zijn in ons verzet, omdat we kunnen lachen. We hebben betere humor en betere films.’

Interviews

Christian Petzold over Miroirs no. 3: 'Moe zijn is iets wat ik volledig begrijp. Ik hou van vermoeide films, vermoeide helden en vermoeiende situaties'

Ongelofelijk maar waar: in de jaren zeventig loopt er in Keulen een 15-jarig meisje rond dat vanuit de tandartspraktijk van haar vader stiekem jazzconcerten organiseert. Ze heet Vera Brandes en een van haar eerste klussen is die als tourmanager van de dan 48-jarige saxofonist en jazzclub-eigenaar [Ronnie Scott](https://en.wikipedia.org/wiki/Ronnie_Scott). Niet de minste. 

En het wordt nog mooier: als Brandes 18 is, haalt ze de legendarische Keith Jarrett, bekend om zijn live-improvisaties, naar de opera van Keulen. Zo staat tiener Brandes aan de basis van wat het bestverkochte jazzalbum aller tijden zal worden: [The Köln Concert](https://en.wikipedia.org/wiki/The_K%C3%B6ln_Concert). Jarretts album ging sinds 1975 meer dan 4 miljoen keer over de toonbank. Hoeveel fans van die plaat zouden weten dat het concert bijna niet was doorgegaan? Dat Jarrett niet wilde spelen omdat de verkeerde piano (veel te klein, niet gestemd!) op het podium stond? En dat het Brandes was die ervoor zorgde dat het allemaal toch nog goedkwam?

‘Als filmmaker vind ik het allemaal heel herkenbaar’, vertelt de Amerikaans-Israëlische regisseur en schrijver Ido Fluk, die we spreken op het filmfestival van Berlijn, een paar dagen na de wereldpremière van zijn biopic _Köln 75_. ‘Het gebeurt vaak genoeg dat er iets op de set niet werkt. Als het geen kapotte piano is, dan is het wel iets anders. Een acteur is te laat... of ik vroeg om iets en ze brachten het verkeerde – dat hoort erbij. Maar als kunstenaars vinden we manieren om zo’n obstructie te omzeilen. Erdoorheen, erover of eronderdoor te gaan.’ 

Fluks prettig-chaotische _Köln 75_ draait grotendeels om het vergeten verhaal van Brandes, maar introduceert ook de niet-bestaande muziekjournalist Michael Watts, die een portret wil schrijven van Keith Jarrett en in de camera kijkt als hij ons – de kijker – van de broodnodige jazz-context voorziet. Halverwege de film doet ook Jarrett zijn intrede als personage: z’n geld is op en het leven _on the road_ heeft ‘m gesloopt. Het laatste waar hij zin in heeft, is spelen in een opera, op de verkeerde piano.

Fluk: 'Je vraagt je af wat het _Keulenconcert_ zou zijn geworden als de perfecte piano op het podium had gestaan. Als je naar Jarretts oeuvre luistert, zijn er betere platen, betere live-concerten. Maar er is een reden waarom juist deze de rest is overstegen en ook buiten het jazzpubliek aansloeg: Jarrett speelt tegen de piano. Hij worstelt ermee. Er zijn theorieën over het ritme van het concert, en de noodzaak die Jarrett moet hebben gevoeld om de toetsen heel hard aan te slaan. Het operagebouw in Keulen is echt gigantisch en de piano is maar een klein instrument. Daardoor speelde Jarrett misschien toegankelijker dan gebruikelijk.’

**Hoe kwam je erbij om hier een hele film omheen te bouwen?**

‘Ik las ergens dat het concert een interessant achtergrondverhaal had en heb toen aan mijn producent gevraagd om op zoek te gaan naar Vera. We vonden haar op een strand in Griekenland. Toen mijn producent aan de telefoon uitlegde waarvoor we belde, viel er eerst een lange stilte. En toen verzuchtte ze: 'eindelijk!’ Ze zat erop te wachten.’

‘Ik heb haar uren en uren geïnterviewd. Eerst was ze terughoudend, maar toen ze me eenmaal vertrouwde werd ze een open boek. En hoe meer je over je leven praat, hoe meer je je herinnert. Alles kwam eruit. Veel details in deze film zijn precies zoals ze het me vertelde. Zoals het feit dat haar vader zijn tandartspraktijk in de kelder had en hoe het geschreeuw van de patiënten door de flat naar boven galmde. En hoe ze ’s nachts naar de kliniek sloop om stiekem gebruik te kunnen maken van de telefoon, en op die manier haar eerste boeking voor Ronnie Scott regelde. Ze vertelde over Café Campi, waar de jazzscene van Keulen iedere avond samenkwam en 's nachts ijsjes werden verkocht. Ze herinnerde zich ook een artikel waarin ze een jazzkonijn werd genoemd. We gingen ernaar op zoek en we vonden het! Hoe meer we praatten, hoe meer details ernaar boven kwamen. Voor mij als verhalenverteller was het goud.’

>Ik wilde me niet druk maken om regels. Ik deed alles waarvan ik vond dat het juist was voor de film

**Je film is een mengelmoes van verschillende stijlen. Het klinkt misschien een beetje pretentieus, maar zou je kunnen zeggen dat je – net als Jarrett – hebt geprobeerd om voorbij de vorm te gaan, op zoek naar iets dat puurder is dan gewoon ‘film’?**

‘Ik wilde deze film schrijven als muziek. Ik heb van te voren geen _outline_ heb gemaakt, geen samenvatting. Ik heb niets gepland. Ik zette gewoon wat platen op en liep rond. Het was tijdens COVID, het was een heel moeilijke tijd en ik wilde gewoon schrijven zonder na te denken. Schrijven zoals iemand muziek improviseert. Daarom begint de film ook als het ware met een valse start. Meestal begin je ergens en dan denk je: nee, dit is toch geen goed idee. Je streep het door en schrijft een andere beginscène. Maar ik wilde hier dat ene verkeerde idee behouden om de fout te benadrukken. Het is een beetje alsof je een trein bouwt en in het midden begint en tegelijkertijd beide kanten op gaat.’

‘Ik wilde me niet druk maken om regels. Ik wilde niet zeggen: ja, we doorbreken de vierde wand, maar nee, we maken geen documentaire. Ik vond dat alles mocht en ik hoefde de stijlmiddelen die ik gebruikte niet per se te herhalen. Ik deed alles waarvan ik vond dat het juist was op dat moment in de film.’

**De muziekjournalist zegt op een gegeven moment tegen zijn eindredacteur, dat hij heeft gelogen in zijn artikel en nooit daadwerkelijk bij Keith Jarrett in de auto zat. Waarom vond je het nodig om dat te benadrukken?**

‘Omdat ik niemand wilde misleiden. Ik wilde zeker weten dat het publiek begreep dat de rest van de film wel waarheidsgetrouw was. Dus wanneer iets niet waar is, wilde ik dat expliciet maken. De journalist is een samenstelling van verschillende jazzjournalisten die in die tijd werkten. Het is ook een soort fantasie: een journalist die met z’n onderwerp mee de auto in mag, dat is toch te perfect? Voor mij was het ook een manier om het publiek in de auto te plaatsen en te laten zien hoe zwaar het allemaal is geweest. Jarrett en zijn manager sliepen slecht, waren de hele nacht onderweg en toen moest Jarrett – zonder rust – spelen op een instrument dat kapot was.’

‘Het onderwerp van m’n film is een jazzconcert, maar voor mij is het meer een punkrockverhaal. Het speelt zich af in de jaren 70, Vera Brans is een _punk rock lady_ en de film zit vol met de muziek uit die tijd. Geweldige muziek die toen uit Duitsland kwam, zoals van Can en Neu!. Kraftwerk zit niet in de film, maar dat was toen ook gaande. Miles Davis speelde jazz, maar het was geen jazz, het was meer een soort rock, snap je? David Bowie stond op het punt naar Duitsland te verhuizen…’

**Wat vond Vera Brands van de film?**

‘Op de première kreeg ze een ongelooflijke staande ovatie. Het publiek bleef maar applaudisseren. Ik zag een vrouw die zich voor de eerste keer gezien voelde. Ze begon te huilen en we huilden allemaal. Het was heel, heel, heel emotioneel.’

>Je ziet steeds meer Amerikaanse kunstenaars die naar Europa komen en hun kunst in Europa maken

‘In muziekfilms staat de artiest altijd centraal – wat prima is – en ze volgen ook altijd min of meer dezelfde structuur. _A star is born_… iemand wordt ontdekt en wordt beroemd, daarna volgt er een dip en dan is er een comeback en een fantastisch optreden. Ik probeerde daarvan weg te blijven. Ik wilde een muziekverhaal vertellen, _sing the song of this woman_ en de wereld laten weten dat zonder haar, zonder Vera Brandes, er geen _Keulenconcert_ zou zijn geweest.’

**De chauffeur en manager van Keith Jarrett zegt op een gegeven moment dat Amerika z’n artiesten met huid en haar opvreet, terwijl er in Europa tenminste nog een beetje respect is. Waar komt die observatie vandaan en is dat verschil tussen de VS en Europa er nog steeds denk je?**

‘Zo voelt het soms wel, om als filmmaker te werken binnen het het Amerikaanse systeem. De staat van de arthouse cinema in de VS is erbarmelijk. We maken er maar weinig veel films zoals _Köln 75_. Je ziet steeds meer Amerikaanse kunstenaars die naar Europa komen en hun kunst in Europa maken, net zoals veel jazzartiesten in de jaren 70 naar Europa gingen om op te treden. Als filmmaker kon ik goed in Keith verplaatsen.’


Regisseur Ido Fluk over Köln 75: ‘De film gaat over een jazzconcert, maar voor mij is het meer een punkrockverhaal’

Jente

Jesse

[_Ratcatcher_](https://cineville.nl/nl-NL/films/ratcatcher) in 1999, _[Morvern Callar](https://cineville.nl/nl-NL/films/morvern-callar)_ in 2002, _[We Need to Talk About Kevin]([link](https://cineville.nl/nl-NL/films/we-need-talk-about-kevin))_ in 2011 en _[You Were Never Really Here](https://cineville.nl/nl-NL/films/you-were-never-really-here)_ in 2017: de Schotse regisseur Lynne Ramsay maakte in de afgelopen 25 jaar niet superveel films, maar als ze er weer eens eentje af heeft, ga er dan maar goed voor zitten. 

In _We Need to Talk About Kevin_, gebaseerd op het gelijknamige boek van Lionel Shriver, blikt een moeder (Tilda Swinton) terug op de opvoeding van haar zoon, nadat de jongen op een Amerikaanse middelbare school een bloedbad heeft aangericht. Opvolger _You Were Never Really Here_ gaat over een zwijgzame huurmoordenaar (Joaquin Phoenix) die met een huis-tuin-en-keuken-hamer zijn vijanden te lijf gaat en probeert een ontvoerd meisje terug te halen.

Duister is het werk van Ramsay, maar ook grappig en ongrijpbaar. Je ziet de hersens van haar personages kraken, als het lot hen weer eens iets verschrikkelijks voor de voeten gooit. Ze reageren bijna niet, of juist uitbundig. Maar wat ze ook doen, Ramsay oordeelt niet.

In haar nieuwe film _Die My Love_ draait het om de uitspattingen van jonge moeder Grace, die vlak voor de komst van de baby samen met haar vriend Jackson van het wilde New York naar het uitgestrekte Montana is verhuisd. Grace weet er niet te aarden, maar wegkwijnen doet ze ook niet. In plaats daarvan verandert ze door het gebrek aan vrienden, seks en tijd voor zichzelf in een onvoorspelbaar punk-wezen, dat door niemand – laat staan haar partner – op waarde wordt geschat. Ze blaft als een hondje, kruipt door het gras als een roofdier en zet als een feniks, zonder om te kijken, de bossen in vuur en vlam.

_Die My Love_ is gebaseerd op het gelijknamige boek van Ariana Harwicz, bekend om haar radicale stijl. Hoofdrolspeler en producent Jennifer Lawrence was degene die het werk bij Ramsay onder de aandacht bracht. ‘Ze stuurde me het boek via e-mail, met de boodschap dat ze wilde dat ik er een film van zou maken’, vertelt de regisseur, die we met een klein groepje journalisten spreken via Zoom. ‘Ik geloof dat ik niet meteen op haar heb gereageerd. Ik wilde eerst kijken of ik mijn eigen weg in het verhaal kon vinden; het is best een uitdagend en ingewikkeld boek. Toen we elkaar later spraken, herhaalde Jennifer dat ze echt hoopte dat ik het zou doen.’

‘Ik heb toen allerlei dingen bij elkaar gezocht en een visueel _deck_ gemaakt over hoe ik het zou aanpakken. Ik stuurde Jennifer foto’s en ook muziek, en we praatten veel over het proces en de verschillende versies van het script. Ze vertrouwde me enorm, want we hebben best wel wilde dingen gedaan. Ze was echt vastberaden en onverschrokken. Ze was zwanger terwijl we aan het filmen waren en dat maakte het zoveel krachtiger. Ze omarmde alles op een manier die voor sommige mensen echt angstaanjagend zou zijn geweest.’

**Veel critici benoemen de postpartum als belangrijkste thema van Die My Love, waarin moederschap, waanzin en relatieproblemen samen lijken te komen. Wat is voor jou de kern van het verhaal?**

‘Ik denk niet dat het boek alleen over de postpartum gaat. Ik had het gevoel dat het ging over iemand die geïsoleerd raakt, over een huwelijk dat begint te desintegreren – wanneer de seks stopt zodra er een baby is. Ik zie het minder als een film over moederschap, en eerder als een liefdesverhaal waarin waanzin een grote rol speelt. Maar voornamelijk gaat het over dit volstrekt onbeschaamde personage dat zo eerlijk is. Grace is sterk, heel woest en dierlijk. Het niet dat we hebben geprobeerd het personage sympathiek te maken, eigenlijk is het het tegenovergestelde. Je houdt van haar of je haat haar, maar je weet dat ze een bepaalde eerlijkheid bezit.

**Je lijkt als filmmaker geen moreel oordeel te hebben over de personages in je films. Hoe zit dat?**

‘Ik laat de interpretatie graag over aan het publiek. Persoonlijk hou ik ervan dat Grace absurd en irritant is, maar ik doe daar liever geen grote uitspraken over. Ik observeer mijn personages liever op een open en neutrale manier.’ 

>Er is zoveel hoop, en dan valt het op de een of andere manier helemaal in duigen


**In je films werk je al jaren met de moeilijke kanten van de menselijke psyche en het thema van mentale gezondheid. Vaak voelt het alsof we onder jouw begeleiding onder de huid kruipen van een bepaalde personage, en de realiteit vanuit hun blik bekijken. Hoe kijk jij hier zelf naar?** 

‘Ik ben altijd gefascineerd geweest door personages en het binnendringen in hun psyche. Ik wil zo dicht mogelijk bij de menselijke ervaring komen. Ik hou van filmmakers zoals Ingmar Bergman, bij wie ik me altijd heel dicht bij zijn personages voel.’

‘Mentale gezondheid is als thema veel meer geaccepteerd en besproken dan toen ik begon als filmmaker. Maar voor mij is het altijd een explosief iets geweest – iedereen heeft momenten van waanzin, iedereen heeft momenten van twijfel of eenzaamheid. Wat betreft Grace: ik denk dat zij denkt dat alles goed met haar gaat. Ik kan op geen enkele manier spreken over geestelijke gezondheid als professional, maar het interessante hier is dat een sterke krachtige vrouw in de ogen van de maatschappij aan het afbreken is, terwijl ze in haar eigen ogen moedig, waarachtig en eerlijk door het leven gaat. In haar eigen beleving is ze een punkrocker die de wereld in vuur en vlam zet.’

**Ondanks dat je donkere onderwerpen aansnijdt, zit er in je films ook altijd een zeker gevoel voor humor.**

‘Ik hou van galgenhumor, zoals je vaak ziet bij de inwoners van Glasgow [Ramsays geboorteplaats, red.]. Maar het is ook echt dankzij Jennifer Lawrence, zij heeft een geweldige komische timing. Wanneer Grace en Jackson bijvoorbeeld ruzie hebben, heeft dat iets heel intens, maar het is op bepaalde momenten ook grappig. Ik hou ervan als personages driedimensionaal zijn, al weten mensen dan soms niet of ze moeten lachen of niet.’ 

**Op de aftiteling horen we je een cover zingen van Love Will Tear Us Apart van Joy Division. Hoe kwam dat zo?**

‘Ik werkte met George Vjestica van Nick Cave and the Bad Seeds, we hebben wat gejamd en ik zong dit nummer, wat er op een hele andere manier uitkwam dan het origineel. We hebben het als tijdelijke track gebruikt voor het filmfestival van Cannes, omdat we niets anders hadden. Ik vond het zelf niet zo geweldig, maar op het festival leek het alsof mensen het goed vonden, en ik denk uiteindelijk ook dat het wel werkt.’

**Het huis speelt een belangrijke rol voor de ontwikkeling van het verhaal. Hoe wist je dat je de juiste locatie had gekozen?**

‘Er was er een concept van een ruimte die hielp met het verhaal, het idee van een nieuwe plek waar we al onze toekomstige dromen op projecteren, die allemaal geweldig zullen zijn. Er is zoveel hoop, en dan valt het op de een of andere manier helemaal in duigen. We kozen dit specifieke huis omdat het een bos erachter had en vanwege de schuifdeuren, die relevant waren voor het verhaal. Het huis is als het ware een reflectie van Grace’s geest, het voelt alsof zij erin gevangen zit.’

‘Ik wilde snel en makkelijk in de ruimte kunnen bewegen, zodat de acteurs zich makkelijk konden verplaatsen zonder het gevoel te hebben dat ze een marker of zoiets zouden raken. Het gaf hen meer ruimte om te spelen. In bepaalde scènes liet ik de camera wat langer doordraaien. Wanneer een acteur niet zeker weet wat ze moeten doen, gebeurt er soms spontaan iets onbevangens.’ 

**De afgelopen jaren heb je veel gehint naar verschillende projecten waar je mee bezig bent. Waarom koos je ervoor nu met Die My Love aan de slag te gaan, en welke projecten liggen er nog meer in de la?** 

‘Er waren ook andere projecten die ik heel graag wilde doen, maar dit project kwam het snelst van de grond. En als de sterren op één lijn staan, dan gebeurt dat met een reden. We zijn er meteen voor gegaan, en daardoor was er ook een bepaalde energie tijdens het maakproces. Ik hoop dat mijn volgende project _Stone Matches_ wordt, gebaseerd op mijn eigen korte verhaal, of misschien een ander origineel script, _Polaris_, waarvoor ik weer met Joaquin Phoenix wil samenwerken. Maar misschien moet ik nu ook gewoon een boek gaan schrijven.’

‘Ik wil niet dat het maken van een nieuwe film te lang duurt. Ik hou ervan om te werken, ermee bezig te zijn, op de set te staan. Als je te veel vast komt te zitten in het schrijfwerk, wordt dat heel eenzaam. Daarom is het goed om het een beetje af te wisselen.’

Actrice Jennifer Lawrence gaat _all out_ in de wilde en bij vlagen spetterende boekverfilming _Die My Love_, over een jonge moeder die gek wordt van verveling.

Regisseur Lynne Ramsay over Die My Love: ‘Ik hou ervan dat Grace absurd en irritant is’

Ierland is _booming_. Van [_The Banshees of Inisherin_](https://cineville.nl/nl-NL/films/the-banshees-of-inisherin) tot [_Wolfwalkers_](https://cineville.nl/nl-NL/films/wolfwalkers-ov) en van [_Kneecap_](https://cineville.nl/nl-NL/films/kneecap) (de film én de band) tot _[Small Things Like These](https://cineville.nl/nl-NL/films/small-things-like-these)_ – de Ierse cinema bloeit als nooit tevoren en is niet weg te denken van het grote scherm. Daarnaast veroveren acteurs als Paul Mescal, Saoirse Ronan en Barry Keoghan menig kijkershart én de podia van internationale awardshows. 

Genoeg reden dus om enthousiast te worden over het speelfilmdebuut van veelbelovende Ierse filmmaker Brendan Canty, het zachte coming-of-age verhaal _Christy_, over de gelijknamige zeventienjarige die het verprutst heeft bij zijn pleeggezin, en uit nood in huis wordt geplaatst bij zijn vervreemde halfbroer in de Corkse wijk Knocknaheeny, waar ze ooit opgroeiden. 

Terwijl zijn broer angstvallig met de maatschappelijk werker probeert een nieuw thuis voor hem te vinden, voelt de zwijgzame Christy (Danny Powers) zich steeds meer op zijn gemak binnen de lokale gemeenschap. Het ongemak tussen hem en zijn broer neemt toe als Christy weer in contact komt met de meer louche kant van hun familie. Het is de vraag hoe ver zijn broer moet en kan gaan om Christy te helpen zijn leven op orde te krijgen. 

Regisseur Canty maakte eerder de videoclip voor Hoziers [Take Me To Church](https://www.youtube.com/watch?v=PVjiKRfKpPI) (2013). Sindsdien maakte hij meer muziekvideo’s en commercials voor onder meer Adidas, die te herkennen zijn aan hun zachte, sfeervolle beelden. In 2016 bracht Candy zijn eerste korte film _For You_ uit, met een hoofdrol voor Barry Keoghan voordat hij als filmster doorbrak bij het internationale publiek. In 2019 volgde hij met de korte film _Christy_, waarop de gelijknamige speelfilm gebaseerd is. Geschreven samen met zijn jeugdvriend Alan O’Gorman, situeerden ze het verhaal in Cork, waar ze beiden opgroeiden. Daar kwamen ze in aanraking met de Kabin Studio, een lokaal muziekcentrum gevestigd in een omgebouwde metalen container in Knocknaheeny, aan de noordkant van de stad. Met een levendige gemeenschap vol creatieve jongeren en een focus op hiphop, besloten ze samen verder met hen te werken voor de speelfilm. Canty: ‘De plek en iedereen daar heeft een magische energie, waardoor we meer wilden doen met de wereld die we daar gevonden hadden.’



We spreken Canty tijdens het Leiden International Film Festival, in de beroemde Leidse Zijlpoort. Vanaf het begin van het gesprek benadrukt Canty hoezeer de film niet alleen ‘zijn’ film is, maar dat deze gemaakt is met en voor de gemeenschap van de Kabin Studio. Met een glimlach op zijn gezicht vertelt hij hoe alles rondom de film organisch gebeurde. ‘Nadat ik de korte film had afgemaakt, ging ik muziekvideo’s voor hen maken. Ik werd onderdeel van de gemeenschap, waardoor ik ook steeds meer mensen uit de Ierse hiphopscene ontmoette. Daardoor kwam ik ook op het idee om nog meer rappers te casten. Het was ook niet meer dan logisch om met hen samen te werken voor de soundtrack, zodat het geheel meer samenhang zou krijgen, en zodat de mensen zich meer betrokken zouden voelen.’

**Hoe hebben de jongeren van de Kabin Studio invloed gehad op de toon van de film?**

'De film was waarschijnlijk iets serieuzer geweest als we deze kids nooit hadden ontmoet. Ik weet niet veel van rap, maar ik was heel nieuwsgierig naar hoe deze jongeren zo veelzijdig en zelfverzekerd zijn. Het zijn vrolijke, evenwichtige, creatieve en getalenteerde mensen.’

**Veel personages — met name de mannen — lijken niet over hun gevoelens te kunnen of willen praten in de film, iets wat we veel terug zien in de samenleving. Wat voor rol speelt rap en hiphop in het bespreekbaar maken van moeilijke gevoelens?**

‘Gary McGarthy [eigenaar de Kabin Studio, red.] stelt dat als jongeren moeilijke dingen meemaken en ze daar niet over willen praten, ze zullen zeggen dat je ‘moet oprotten’ als je hen bijvoorbeeld vraagt om erover te vertellen of het op te schrijven. Maar als je ze laat rappen is het iets anders, dan wordt het iets cools. Het is moeilijk om te praten over dingen die je hebt meegemaakt als er een stilte is. Maar als je er een beat onder zet, voelt het alsof die leegte verdwijnt. Hiphop maakt het mogelijk voor mensen om hun echte verhaal te vertellen en dat kan heel helend zijn. En als je dan bijvoorbeeld kijkt naar de Ierse rapgroep Kneecap, is het alsof de Ierse taal nieuw leven is ingeblazen. Het is gestoord hoe een Ierse rapgroep voor enorme menigten optreedt en iedereen, zelfs Donald Trump, kwaad maakt.’





**Christy blijkt een talent te hebben voor het knippen van haar, en de ‘Christy Special’ heeft een bijzondere plek in het verhaal. Waarom kozen jullie de kappersschaar voor hem?** 

‘We wilden een niet te 'grote' baan voor Christy. Het moest iets zijn wat voor hem veel betekenis zou hebben, maar tegelijkertijd niet een al te grote uitdaging zou vormen. Iets wat hij van nature al kon. Daarnaast staat kapperswerk heel centraal in de gemeenschap, zeker in deze gebieden. De kapper kent iedereen, mensen lopen de kapsalon gewoon binnen. De ‘Christy Special’ is daarbij een bijzonder lief en simpel gebaar van de gemeenschap, de naam die ze in het leven roepen voor Christy’s knipbeurt. Met zoiets kleins laten hem in zichzelf geloven.’

**Eén van de belangrijkste elementen van de film is de esthetiek van Cork. Waarom koos je specifiek deze regio voor het verhaal van Christy?**

'Cork is mijn terrein, ik wist waar ik heen moest om te filmen. Ik groeide er op en leerde er films maken. Vroeger maakte ik muziekvideo’s voor weinig of geen geld, en liep ik altijd met mijn camera rond om locaties te scouten in de buurt. Het gebied waar Christy zich afspeelt ligt aan de noordkant van Cork, op een soort heuvel boven de stad. Het zijn veel open ruimtes, wat nogal ongebruikelijk is voor een arbeiderswijk, die normaal gesproken meer op betonnen jungles lijkt. Wat ook tof is aan dit gebied, is dat ze op het moment veel huizen slopen en nieuwe huizen aan het bouwen zijn. Er zijn dus veel dichtgetimmerde panden, en er groeien veel wilde bloemen uit het beton, wat op zichzelf al een metafoor is. Omdat er zo veel natuur te vinden is temidden van dit alles, geeft het een heel mooi filmisch beeld.’ 

‘Eén van de geweldige dingen aan Cork – vergelijkbaar met Nederland – is dat het een kleine plek is, waar het heel makkelijk is om je te bewegen tussen verschillende soorten landschappen. Met een half uur ben je in de bergen, en binnen twintig minuten op het strand.’

**We zien steeds meer verhalen over de pleegzorg in Ierland op het grote scherm, waaronder _The Quiet Girl_ en _Small Things Like These_, over de beruchte Magdalena-kloosters. Hoe past jouw film in deze trend?**

‘De film is niet bedoeld als een groot of politiek statement over de pleegzorg. We wilden gewoon laten zien hoe het echt is, zodat je een eigen mening kan vormen. Alan [de schrijver, red.] heeft een moeder die maatschappelijk werker is, en werkte op een school waar hij met veel pleegkinderen in aanraking kwam. Hij had veel verhalen gehoord en daarom wilde hij er een film over maken. Toen we de groep van de Kabin Studio ontmoetten, kwam ik erachter dat sommige van hen ook in de pleegzorg hadden gezeten. Het werd me heel duidelijk dat deze kids nog nooit een film hadden gezien waarin ze zich echt vertegenwoordigd voelden, en we wilden die film voor hen maken. Daarom was het ongelofelijk belangrijk dat we alles precies goed kregen, van de toon tot de manier waarop de maatschappelijk werker praat.’

**De afgelopen jaren zien we een flinke opmars in de populariteit van Ierse verhalen, zowel in film als literatuur. Hoe kijk je naar de bredere Ierse cultural boom?** 

‘Ierland is altijd een land van verhalenvertellers geweest. De regering heeft echt haar best gedaan om Ierland te promoten als een land met geweldige kunst, maar ze gaf niet zoveel terug aan de makers. De laatste tijd waren er heel veel geluiden, net zoals in andere landen, dat er meer geld naar de culturele sector moest. En nu zitten er een aantal mensen in de regering die echt veel goeds hebben gedaan, met superprogressieve regelingen voor kunstenaars. Daardoor zie je meer resultaat. Eerlijk gezegd is Ierland op dit moment de beste plek op aarde om een filmmaker te zijn.’  

Deel jouw goeie films van 2025 met ons stemlijstje

Laatste artikelen

Christian Petzold over Miroirs no. 3: 'Moe zijn is iets wat ik volledig begrijp. Ik hou van vermoeide films, vermoeide helden en vermoeiende situaties'

Regisseur Ido Fluk over Köln 75: ‘De film gaat over een jazzconcert, maar voor mij is het meer een punkrockverhaal’

Regisseur Lynne Ramsay over Die My Love: ‘Ik hou ervan dat Grace absurd en irritant is’

Regisseur Brendan Canty over Christy: ‘Ierland is op dit moment de beste plek op aarde om filmmaker te zijn’