Het regent bankbiljetten in Hustlers, maar de ene dollar is de andere niet

In een opvallende scène in Hustlers wordt ex-stripper Destiny (Constance Wu) geïnterviewd door de zachtaardige journaliste Elizabeth (Julia Stiles) die, na afloop van de Robin Hood-achtige scam van een clubje strippers een verhaal schrijft over hun oplichtingspraktijken. (De film is gebaseerd op een waargebeurd verhaal, waarover dit artikel in New York Magazine verscheen in 2015.)

In een omkering van hun rollen vraagt Destiny (ze heet eigenlijk Dorothy, Destiny is haar stripper name) aan Elizabeth hoe zíj is opgegroeid. ‘We kwamen rond,’ zegt de vrouw, zittend op de bank in haar Chanel-jasje. ‘Wat deden je ouders?’ vraagt Destiny. ‘Mijn vader was journalist, mijn moeder psychiater.’ Destiny’s gezicht verhardt. Dan blijkt Elizabeth ook nog eens opgeleid te zijn aan een Ivy League-universiteit: het ongemak spat er vanaf als ze toegeeft dat ze haar bachelor aan Brown University heeft gehaald. Voordat Destiny gefrustreerd de kamer uitstormt, vraagt ze:

‘What would you do for a thousand dollars?’

Elizabeth antwoordt niet, en Destiny vervolgt: ‘Laat maar. Ik weet het al. Het hangt er natuurlijk van af hoeveel je al hebt, en hoeveel je nodig hebt.’

Ziehier het verschil tussen geld en geld. Geld (1) is het geld van Elizabeth en haar familie: ‘we kwamen rond’ blijkt eufemistische code te zijn voor ‘we zijn rijk maar we zijn er aan gewend’. Geld (2) is het geld dat Destiny verdient – eerst als stripper, daarna met haar oplichtingspraktijken. Ze verdient dan wel duizend dollar op een goede dag, toch blijft ze arm. Het verschil tussen geld (1) en geld (2) heeft namelijk weinig te maken met het bedrag.

Destiny verdient dan wel duizend dollar op een goede dag, toch blijft ze arm

Zoals Destiny zegt: ‘I kept thinking there was a specific amount.’ Een bedrag waarvan ze zal denken: nu heb ik genoeg. Maar dat bedrag komt niet. Niet omdat haar geld opraakt, maar omdat haar carrièrekansen precair blijven. Stoppen met strippen? Dat kan niet, want ze heeft haar middelbare schooldiploma nooit gehaald, haar ouders hebben haar op jonge leeftijd achtergelaten, ze heeft geen andere werkervaring. Ze heeft dus geen opleiding, ze heeft geen geld in de familie, en de enige wereld die ze goed kent, is die van de stripclub. Een sollicitatiegesprek bij de make-upafdeling van een warenhuis laat zien hoe beperkt Destiny’s keuzes zijn. Ze heeft geen retail experience, dus krijgt ze geen retail job.

Het verschil tussen geld (1) en geld (2) is het verschil tussen witteboordencriminaliteit (1) en ‘gewone’ criminaliteit (2); tussen de Louis Vuitton-tas in combinatie met parels (1), en de Louis Vuitton-tas in combinatie met Uggs (2); tussen de ongeschreven regels kennen (1) en te moeten navigeren in een wereld die niet van jou is (2); tussen een vangnet (1) en het gebrek daaraan (2). Dorothy/Destiny’s sociale, culturele, economische achtergrond is niet de juiste, en dat is precies wat ze nooit kan veranderen. Hoeveel geld ze ook verdient. En zo blijft ze gevangen in een vicieuze cirkel waarbij het verkopen van haar lichaam haar het meeste geld oplevert. Want hoeveel geld je ook bijeen kan hustlen, je klasse zal je nooit ontstijgen. En, zoals deze film ook laat zien: je sekse ook niet.

Hustlers schetst een tijdsbeeld: het verhaal begint in 2007, portretteert de financiële crisis van 2008, en de economische effecten daarvan op de stripclub waar een groep vrouwen (gespeeld door Wu, Jennifer Lopez, Keke Palmer en Lili Reinhardt) een inkomen probeert te verwerven. Het is een periode waarin het third wave feminisme werd geassocieerd met het inzetten van je lichaam om status/macht/geld af te dwingen – een visie op vrouwenemancipatie die nog niet is uitgestorven, zie onder andere Kylie Jenners selfmade woman-narratief. Een korte verwijzing naar de opkomst van haar zus Kim Kardashian (‘the princess is in the building!’) symboliseert de connectie die Hustlers maakt tussen laatkapitalisme, materialisme, de rol van de vrouw en seks. Wat heb je te bieden? Wat ga je verkopen?

De vrouwen zijn óók hardwerkende moeders die er het beste van proberen te maken

Destiny’s vriendin en mentor Ramona Vega (Jennifer Lopez) weet precies wat ze waard is en hoe ze controle uitoefent: door te strippen op Fiona Apple's nineties-hit Criminal, bijvoorbeeld (wat een iconisch pop culture moment oplevert). Ramona weet hoe ze haar lichaam moet inzetten, hoe ze mannen moet inpalmen, en het belangrijkste: hoe ze dus aan haar geld moet komen. Ze koopt haar Louboutins met een tas vol briefjes van één dollar.

Hustlers portretteert sterke vrouwen, met Ramona als ultiem voorbeeld, maar laat ook zien hoe zij buiten de muren van de club nauwelijks weet te overleven. Ze moet voor haar kind zorgen, en als dat dus betekent dat ze bankiers moet drogeren en vervolgens moet bestelen, dan doet ze dat. Want ‘motherhood is a mental illness’ – daar zijn Ramona en Destiny het over eens. Het zijn namelijk óók hardwerkende moeders die, hoewel ze hun positie in de wereld niet mee hebben, er het beste van proberen te maken.

Interviewer Elizabeth vertrouwt Destiny op een gegeven moment toe dat ze het wel begrijpt, waarom ze deze Wall Street-mannen hebben beroofd. ‘I don’t feel sorry for them,’ zegt ze. Het zijn namelijk vooral misogyne vreemdgangers die denigrerende opmerkingen maken. Destiny antwoordt: ‘I do feel sorry for them.’ Want niet alles gaat om wraak. En strippers zijn ook mensen. Dat is wat Hustlers – een film over vrouwen, gemaakt door vrouwen – laat zien. Ik zou er bijna een Juicy Couture-trainingspak van gaan kopen.