‘Ik wilde flirten met Mikeys blik.’ Sean Baker over Red Rocket

Sean Baker voelt zich thuis in de marge. In zijn films geen gladgestreken koppen, kantoorbanen en designhuizen, maar liever een zonnige kerstavond in de ruige straten van L.A., de avonturen van een brutaal meisje dat in een roze motel naast Disneyland woont of een Ghanese immigrant die designer**knock-offs verkoopt in New York. Baker richt zijn lens het liefst op echte mensen en echte locaties, met een kleine crew, een beperkt budget en een groot hart. Zijn nieuwe film Red Rocket is geen uitzondering: Mikey Saber XXX (Simon Rex), een aan lager wal geraakte pornoacteur die zonder centen maar vol grootheidswaan terugkeert naar zijn geboorteplaatsje Texas City, past zó in de Baker cinematic universe, naast Sin-Dee Rella en Alexandra uit Tangerine (2015) en Moonee en haar vriendjes uit The Florida Project (2017).

Mikey is een meestercharmeur. Hij bluft zich zó goed door het leven dat hij zichzelf ervan overtuigt dat hij de held vande film is. Niemand zit in Texas City op hem te wachten, maar hij weet zich toch overal in te wurmen. In het huis en het bed van zijn ex Lexi (Bree Elrod), in de auto en de portomonnee van zijn goedzakkige buurman Lonnie (Ethan Darbonne) en in de lokale wiethandel van June (Brittney Rodriguez). Wacht maar, ook jóu windt hij om zijn zonnebankbruine vinger, zelfs als hij aanpapt met Strawberry (Suzanna Son), het piepjonge meisje van de lokale donutshop, en haar vertelt dat ze 'een grote ster' kan worden. Mikey rolt gewoon nog een jointje in vloei met de Amerikaanse vlag erop: the universe is on his side, bro. Of toch niet?

Wacht maar, ook jóu windt Mikey om zijn zonnebankbruine vinger

Als we Sean Baker spreken via Zoom heeft hij een beetje een kater. De dag ervoor was hij bij de Indiespirit Awards, waar Simon Rex de prijs voor Beste Mannelijke Hoofdrolspeler mee naar huis nam. ‘Het was een mooie avond,’ zegt Baker. ‘Ik zat naast Simons moeder. Ik wist eerlijk gezegd niet of hij zou winnen, want de film is best polariserend.’

Rex bedankte in zijn speech de jury voor het erkennen van zijn penisprothese in één specifieke scène, maar verwees ook naar hoe jullie je moesten verstoppen voor de politie en de buren. Wat bedoelde hij daarmee? 

‘Haha ja kijk, het was soms guerrilla-filmmaken. Ik werk het liefst met kleine budgetten en weinig draaidagen, maar nu was er ook nog eens een pandemie. Dus we moesten af en toe een loopje met de regels nemen. Zonder mensen in gevaar te brengen, hoor! Maar die scène met de penisprothese waar Simon aan refereerde, die moesten we ’s nachts draaien, hij in z’n nakie, en daar hadden we niet alles voor dichtgetimmerd. Zenuwslopend, maar ook leuk. Een soort throwback naar mijn puberteit.’

Hoe kwamen jullie dit keer in Texas City terecht?

‘Ik ga altijd op zoek naar echte locaties, en dit keer hadden de filmgoden het echt goed met ons voor. Als je je ogen open houdt vind je de mooiste dingen. We zijn de hele Gulf Coast afgereden, van de ene olie-raffinaderij naar de andere, tot we in Texas City aankwamen. Daar klopte het gewoon, visueel maar ook historisch. De donutwinkel waar Strawberry werkt, de Donut Hole, was ook zo’n gelukstreffer. Eigenlijk staat die in een ander stadje, Port Arthur. Strawberry zou eerst in een food truck werken, maar toen reden we langs die donutshop. Vól op de rem natuurlijk. Het had alles: de raffinaderijen op de achtergrond, de kleuren, de seksuele connotatie, de verbinding met de donutshop in Tangerine. Als je dat als filmmaker aan je voorbij laat gaan ben je gek. Dat vind ik het allerleukst: kijken wat de wereld je geeft en dat omarmen.’

Je gaat net zo instinctief te werk als het aankomt op het casten van non-professionele acteurs. Bria Vinaite, die Halley speelt in The Florida Project, scoutte je via Instagram en je kwam Suzanna Son tegen buiten een bioscoop in L.A. Hoe zorg je ervoor dat mensen die nog nooit geacteerd hebben zich op hun gemak voelen op de set?

‘Het zijn allemaal individuen, dus er is niet één formule. Ik heb veel geluk gehad met de mensen waar ik mee heb samengewerkt. Als je eenmaal het gevoel hebt dat je twee uur lang op een groot scherm naar iemand zou kunnen kijken, door wie iemand is of hoe iemand er uitziet, dan draait alles om communicatie. Je moet elkaar leren kennen en erachter komen of iemand het echt wil. Als diegene niet even enthousiast is als jij wordt het niks. Daarna begint het coachen, het inschatten wat iemand nodig heeft om zich comfortabel te voelen. Mijn vrouw Samantha Kwan, waar ik de casting mee doe, is daar heel goed in. De acteurs moeten zich veilig genoeg voelen om hun eigen verhaal mee te nemen in de improvisatie. Soms schreef ik voor Red Rocket iets dat niet echt voelde als Texas City. De acteurs kwamen dan met authentiekere alternatieven. Dt draagt bij aan hun zeggenschap. Het draait allemaal om hun, en om de magie tussen de personages. Op mijn sets is iedereen met elkaar bevriend. Je bent echt samen kunst aan het maken.’ 

Op mijn sets is iedereen met elkaar bevriend

In je film Starlet uit 2012 speelt de porno-industrie ook een grote rol. Vanwaar de interesse?

‘Poeh, dat weet ik niet zo goed. Ik ben in ieder geval niet te spreken over de huidige representatie van sekswerk in de media. Ik wil graag meer universele verhalen vertellen, verhalen die in principe over iederéén zouden kunnen gaan. Daarmee laat je zien dat sekswerk menselijk en normaal is. Dus dat is één reden. Voor de rest zou ik denk ik met mijn therapeut in gesprek moeten.’

Hoe zie je als filmmaker de relatie tussen de porno-industrie en de mainstream filmwereld?

‘Vroeger lagen porno en film dichter bij elkaar. Als er nu al crossovers zijn, zijn die meestal heel erg arthouse en heeft iedereen het erover. Die scheiding is best jammer. Een van onze adviseurs bij Red Rocket, Casey Calvert, regisseert haar eigen films en krijgt totaal geen erkenning in de onafhankelijke filmwereld, alsof ze daar niet bestaat. Technisch gezien is het óók zonde, want de porno-industrie loopt altijd voor op de filmwereld. Ze reageren echt direct op vraag en aanbod. Ik sprak laatst bijvoorbeeld iemand die dacht dat VR nooit echt groot zou worden omdat het in de porno niet succesvol genoeg is. Die kant van de industrie ontwikkelt zich super snel. Daarom heb ik Red Rocket ook plaats laten vinden in 2016, omdat Mikey nu anders wel een OnlyFans zou hebben.’

Mikey zou nu een OnlyFans hebben

Er werkten ook sekswerkers als adviseurs mee aan Red Rocket. Wat is hun grootste invloed geweest?

‘Het zat ‘m vooral in de nauwkeurigheid. Het scenario lezen en zeggen: dit klopt gewoon niet, zo zou het nooit gaan. Ik maakte me eerst zorgen over het feit dat Mikey een archetype is dat niet persé een visitekaartje is voor de porno-industrie. Ik wilde het daarover hebben maar niet de hele industrie slammen. Dat begrepen ze gelukkig. Het plaatje is inderdaad niet fraai, maar het is óók een onderdeel van hun wereld. En ik wilde dat de representatie van de vrouwen goed zat. Daar hebben ze me enorm mee geholpen, bijvoorbeeld door uit te spreken dat Strawberry een actief personage moest zijn, dat zij misschien net zo goed Mikey gebruikt als hij haar.’

De film maakte me best boos. Ik vond het ongemakkelijk hoe ik ondanks mezelf meeging met Mikey, die zulke twijfelachtige dingen doet. Zijn perspectief is controversieel, zeker nu. Waarom wilde je die specifieke gaze zo graag onderzoeken?

‘Ik wilde het niet persé onderzoeken maar ik voelde dat die aanpak noodzakelijk was. Tijdens mijn research in de porno-industrie kwam ik veel types als Mikey tegen, de suitcase pimps. Mannelijke acteurs die teren op de zak van vrouwelijke talenten. Die relaties zijn cyclisch: ze gaan van de één door naar de ander. Ik vond het fascinerend en verontrustend. Red Rocket is een karakterstudie van zo’n vent, hoe hij denkt en hoe hij anderen beïnvloedt. Ik voelde dat het publiek daarin mee moest gaan, dat je in zijn hoofd moest zitten, zelfs als het daar ongemakkelijk is.’

‘Ik had de relatie tussen Mikey en Strawberry ook op een hele objectieve manier kunnen neerzetten, een soort grote boze wolf met een onschuldig lammetje, maar dat is al een miljoen keer gedaan. Ik wilde juist flirten met Mikeys blik, waardoor je, zoals jij aangeeft, in eerst instantie met ‘m meegaat maar er daarna over na blijft denken. Zo voelde ik me ook na mijn ontmoetingen met de echte Mikey Sabers. Het was vermakelijk, maar eenmaal thuis kwam altijd de twijfel.’