Even op pauze: Mijn bijzonder rare week met Tess

Aan het begin van Mijn bijzonder rare week met Tess zie ik hoofdrolspeler Sam met gesloten ogen in een kuil liggen op een strand van Terschelling. Het gat heeft hij zelf gegraven, kom ik niet veel later achter. Ik vraag mij af: heeft Sam een hartslag? Zijn mondhoeken staan omhoog, net genoeg zodat ik denk: het leven mag hem best ontnomen worden, want hij is gelukkig. Ik beeld mij in dat de lucht ziltig ruikt. Op de achtergrond hoor ik een meeuw krijsen die zoekt naar een frietje.

Het beeld van Sam in een gat in de grond doet me denken aan andere kuilen: die van Duitse toeristen in het Nederlandse strandzand, die van onze zuiderburen tijdens de loopgravenoorlog en de rechthoek in de grond, die op mij wacht als ik genoeg rimpels heb om weer te verdwijnen naar waar ik ooit begon.

Het leven en de dood, daar draait de week van Sam om. Hij is heel bang voor eenzaamheid. Als jongste van zijn gezin zal hij als laatste sterven – dus kan hij zich maar beter gaan voorbereiden.

Het beeld van Sam in de kuil doet mij pijn, omdat hij zijn zoektocht naar een levensdoel begint door zichzelf af te zonderen in een gat onder de grond. Een dicht blik dat niet wordt geopend. Hij ontneemt zichzelf daarmee de lol van dat wat het leven mooi maakt: familie, liefde en vriendschap. 

Het beeld van Sam in de kuil doet mij pijn, omdat hij zijn zoektocht naar een levensdoel begint door zichzelf af te zonderen

Sam graaft zich in. Een metafoor voor eenzaamheid, depressie en donkere gedachten. Ik wil het liefst door het beeld heen kruipen en hem vertellen dat dit niet de weg is. Tegelijkertijd voel ik mij machteloos, want hoe moet ik iemand in nood uitleggen dat de weg naar onder niet de weg naar boven is?

Is Mijn bijzonder rare week met Tess dan zware weemoedige kost? Nee, want Sam leert Tess kennen. Zij doet mij denken aan het meisje uit mijn jeugd dat altijd met planken aan het sjouwen was om er boomhutten mee te bouwen. Samen leren Tess en Sam dat je ook uit je zelf gegraven dal kan klauteren.

Blij ben ik dat Sam leert dat hij niet alleen hoeft te zijn, of te eindigen. Al moet ik eerlijk zijn: de volwassen ik gunt iedereen ook af en toe een gat in de grond. Om je even in terug te trekken als de werkelijkheid te veel wordt. Een film kan ook zo'n gat zijn. En dat is dit debuut zeker.