Ik hou niet van onverwacht bezoek. Buiten lever ik me gemakkelijker over aan de grillen van het leven, maar in mijn eigen huis houd ik het graag overzichtelijk. Veel mensen noemen dat saai, maar dat is precies wat thuis voor mij hoort te zijn: een saaie plek waar niemand langskomt.
Het was denk ik daarom dat ik me voor het eerst in mijn leven kon identificeren met Jennifer Lawrence. In de film mother! woont de vrouw die zij speelt samen met een dichter met een writer’s block (gespeeld door Javier Bardem). In een onbestemd verleden brandde zijn landhuis af tot op de bodem. Terwijl hij in de jaren daarop naar leeg papier bleef staren, bouwde zijn vrouw het landhuis weer vanaf de bodem op.
Die situatie wordt al vroeg in de film verstoord. Een wildvreemde man belt om onduidelijke reden aan bij het landhuis en wordt in een vlaag van gastvrijheid door de dichter uitgenodigd om in het huis te verblijven. In die impulsieve besluitvorming wordt de mening van de vrouw niet meegenomen en als ze erover hoort, zie ik in haar ogen een blik die ik uit duizenden zou herkennen: de vrees voor onverwacht bezoek.
Die vrees blijkt terecht. De wildvreemde man is amper binnen of hij steekt een sigaret op. Dat is onbeleefd, zeker in een huis dat ooit is afgebrand, maar het is futiel in contrast met de onophoudelijke stroom aan escalaties die daar nog op volgt. Na de man komen namelijk steeds meer wildvreemde mensen het huis binnen. Eerst zijn vrouw, daarna zijn zoons en daarna hele hordes onbekenden. Er wordt gefeest, gevochten, de inboedel wordt gesloopt en gestolen, de chaos neemt toe en culmineert uiteindelijk in de dood van een baby. Een beter argument tegen ongevraagd bezoek heb ik nog niet eerder gezien in een film.
Één iemand was echter blij met alle wildvreemde figuren in zijn huis: de dichter. Terwijl het huis achter hem werd afgebroken, stond hij nog vriendelijk aan de deur nieuwe gasten binnen te laten, schijnbaar onbewust van de schade die ze zouden aanrichten. Als kijker voelde ik daar dezelfde wanhoop als zijn vrouw: waarom laat je al die mensen binnen? Zie je dan niet dat ze alles kapot maken?
Dat is precies wat thuis voor mij hoort te zijn: een saaie plek waar niemand langskomt
Maar de dichter is blij met de chaos die hij ‘het leven’ noemt; hij levert zich over aan de onvoorspelbare grillen. Door de mensen in zijn huis heeft hij namelijk weer iets om over te schrijven, eindelijk krijgt hij weer wat op papier.
En dat lijkt een mooie metafoor voor wat je vaker hoort: dat kunstenaars iets verschrikkelijks kunnen omzetten in iets moois. Het huis is op die manier een metafoor voor het kunstwerk waarin iedereen zijn eigen betekenis mag vinden, waar iedereen ongevraagd op bezoek mag komen. In mother! zie je echter dat die werkelijkheid altijd verschrikkelijk blijft, hoe mooi het kunstwerk ook is. Het metaforische huis mag mooi zijn, maar ik zou er niet in willen wonen.
