‘Het was moeilijk om weer op te staan na The Search. Zoals jij weet was die film geen succes.’ Ik bel met Michel Hazanavicius. Regisseur. Fransman. Getrouwd met actrice Bérénice Bejo. Oscarwinnaar bovendien. Een Hollywoodsprookje was het, hoe hij in 2012 alles won wat er te winnen viel met de zwijgende zwart-witkomedie The Artist.
Het vervolg was minder fraai: Hazanavicius kwam na The Artist met The Search, een bloedserieus drama over de oorlog in Tsjetsjenië. Sneller dan je ‘Hazanavicius’ kunt zeggen, werd die film na de première in Cannes onder een kleed gebezemd. Bijna niemand vond de film goed en bijna niemand zou hem daarna nog te zien krijgen.
Je hoeft geen filmstudent zijn om Le Redoutable te snappen. Je hoeft zelfs geen fan te zijn van Godard
Hazanavicius: ‘En toen las ik per toeval het boek van actrice Anne Wiazemsky over haar huwelijk met Jean-Luc Godard, over de periode waarin ze net getrouwd waren en hij een film maakt die niemand wil zien. Haar verhaal paste heel goed bij de positie waarin ik mij bevond en dus besloot ik het te verfilmen.’
Het resultaat is Le Redoutable, een opvallend vrolijke, speelse komedie over twee mensen die uit elkaar groeien. Het is 1967 en terwijl de piepjonge actrice Wiazemsky nog maar net komt kijken, is de gearriveerde filmmaker Godard alweer op oorlogspad: hij wordt maoïst en sluit zich aan bij de Parijse studentenrevolte. Op straat vragen de mensen wanneer hij weer een mooie film gaat maken, zoals À bout de souffle of Le mépris. Godard moet daar niks meer van hebben en verklaart zijn eigen oeuvre dood.
Ondanks dat Godard een naar mannetje is en Wiazemsky haar man kwijtraakt, ziet Hazanavicius er vooral de humor van in. Hij laat het echtpaar naakt bakkeleien over naakt in films en maakt een running gag van Godards onmacht door hem bij iedere protestmars zijn bril te laten verliezen. Met afstand de grappigste scène is die waarin Godard en Wiazemsky met vier vrienden terugrijden van Cannes naar Parijs, in een veel te klein autootje, ruziënd over vraag of de regisseur er goed aan heeft gedaan het filmfestival te torpederen uit naam van de wereldvrede.
‘Ik ben 50 en als ik met mijn vrienden over vroeger praat, dan is dat altijd met een glimlach,’ onderbouwt Hazanavicius. ‘Als je terugdenkt aan je jeugd, dan zijn dat vaak gelukkige, grappige herinneringen. Daarom vond ik dat ik van dit verhaal een komedie kon maken.’
Denkt u dat er over dertig jaar een komedie wordt gemaakt over uw leven tijdens het succes van The Artist en het floppen van The Search?
‘Ik denk niet dat dat interessant is. Wat ik leuk vind aan Godard, is dat hij complex is. Hij probeerde nooit sympathiek te zijn, dat was nooit zijn doel. Hij is briljant, onaardig en gul. Vrolijk en terneergeslagen. Hij geeft liefde en brengt haat. Hij probeerde een waarheid te vinden als kunstenaar en wilde daar dingen voor opofferen. Ik ben in dat opzicht een veel normaler mens. En daarom ook een veel saaier personage.’
Ik ben een veel normaler mens en een veel saaier personage
Godard lijkt het steeds minder uit te maken wat mensen van hem vinden. Vindt u het belangrijk dat er een publiek is voor uw films?
‘Ik maak films voor mensen, niet voor de kunst of voor critici. Ik wil mensen vermaken. Je hoeft geen filmstudent zijn om Le Redoutable te snappen. Je hoeft zelfs geen fan te zijn van Godard om mijn film leuk te vinden. Maar als filmmaker neem je altijd een gok. Zelfs als je de meest toegankelijke film ter wereld maakt, kan het misgaan. Maar in die zin ben ik minder vrij dan Godard. Het boeit hem allemaal geen flikker. Mij boeit het juist wél.’
Ben u daar jaloers op?
‘Niet jaloers, maar ik bewonder het wel. Het is een kracht, maar zijn houding heeft ook bijwerkingen. Je bent minder verbonden met mensen. Je moet sociale offers brengen om zo vrij te kunnen zijn.’
U heeft Le Redoutable overduidelijk gemaakt in de geest van Godard.
‘Absoluut, het is een liefdesbrief aan hem. Godard nam in zijn tijd ongekende vrijheden. Hij zei: weet je wat, we maken gewoon een film met mensen die in de camera kijken. Die vrijheid heb ik ook genomen, maar Le Redoutable is geen Godard-film. Godard zou bijvoorbeeld nooit een drama maken met echte personages, terwijl ik zo juist een verhaal probeer te vertellen. Ik volg personages waarvan ik hoop dat mensen om ze geven. Godards films zijn veel meer een onderzoek naar de filmtaal.’