Voor de bioscoop stonden duizend opgewonden kinderen. Niet in de rij voor de film, maar voor het poppodium aan de andere kant van de straat. Daar trad een 14-jarige jongen op, Jacob Sartorius. Dat weet ik omdat ik hem heb gegoogled, ik had nog nooit van hem gehoord. Dat nodigt uit tot allerlei clichématige gedachten over ouder worden, maar die laat ik hier achterwege. Ik ben helemaal niet oud, die kinderen waren gewoon jong. Bovendien, zij hadden op hun beurt nog nooit gehoord van de film waar ik naartoe ging: Paterson van Jim Jarmusch.
Ik wist natuurlijk helemaal niet wat voor koek Jacob Sartorius was
Binnen in het bioscoopcafé zat ik naast een moeder van twee wachtende fans. Terwijl haar dochters bij het concert waren ging zij naar Manchester by the Sea. ‘Dat is wel even andere koek dan Jacob Sartorius’, zei ik tegen haar. Ik wist natuurlijk helemaal niet wat voor koek hij was, maar Manchester by the Sea had ik gezien en ik stelde me zo voor dat het voogdijdrama van een getormenteerde klusjesman andere koek was dan het repertoire van een tienerster.
Ik voelde de afstand tussen het bioscoopcafé en de kinderen buiten groeien. Ik had onderscheid gemaakt. Binnen zaten wij, de volwassenen, te wachten op grotemensenfilms. Manchester by the Sea, een film over hoe sommige pijn niet in woorden te vangen is, over demonen uit het verleden die je achtervolgen. Die kinderen buiten snappen dat allemaal niet. Jacob Sartorius is zo jong dat hij nauwelijks een verleden heeft, de grootste pijn die hij kent is ontvolgd worden op Instagram.
Maar ik zag Paterson, een film over lichtvoetig leven. Terwijl ik in de bioscoopstoel zat voelde ik de afstand met de buitenwereld slinken. De buschauffeur Paterson (Adam Driver) probeert zijn leven juist wel te vangen in woorden, in poëzie. Het gaat over kleine dingen, over de hond uitlaten, over een glas bier in de kroeg, maar het laat zien wat een grote kracht daarvan uit kan gaan als je er de tijd voor neemt. Eén van de gedichten die hij schrijft gaat als volgt:
Another One
“When you’re a child you learn there are three dimensions
Height, width and depth
Like a shoebox
Then later you hear there’s a fourth dimension
Time
Hmm
Then some say there can be five, six, seven…
I knock off work
Have a beer at the bar
I look down at the glass and feel glad”
(Jim Jarmusch, Paterson, 2016)
Voor die kinderen buiten had het leven nog maar drie dimensies, een schoenendoos met Jacob Sartorius erin. De afstand die ik voelde zat ‘m in de vierde dimensie. Vanuit het bioscoopcafé keek ik naar buiten en dacht: Zij weten nog niet dat dit overgaat. Dat voelde toen even als weemoed, maar door Paterson voelde ik dat het dat niet hoefde te zijn. Alles gaat over, maar dan heb je altijd het heden nog.
