Voorafgaand ving ik hier en daar geluiden op dat de nieuwe Star Wars ook prima te volgen zou zijn als je alle vorige films niet had gezien. Hoewel ik dat achteraf kan bevestigen, weet ik niet zeker of je de film dan nog wel leuk kunt vinden. Maar goed, wat is ‘leuk’?
Met elke keer dat ik een film van de nostalgie-industrie (franchises van vroeger die nu een nieuw leven krijgen) bezoek, vind ik het antwoord op die vraag moeilijker te formuleren. Toch bezoek ik die films telkens weer. Dit jaar zag ik bijvoorbeeld Jungle Book en Fantastic Beasts, en in de jaren daarvoor heb ik wel drie opgewarmde Hobbitfilms gezien waarbij ik telkens wel het gevoel had dat ik keek naar een product dat bedoeld was om te amuseren, maar waar ik me nooit werkelijk amuseerde. En natuurlijk, zo klink ik ook wel echt als iemand die compleet vergeten is wat ‘leuk’ nou eigenlijk is, maar je moet je voorstellen: Ik denk echt niet altijd over dit soort dingen na, maar dus wel als ik bij zo’n film zit. Dat is het probleem.
Weet je nog? Baloe de Beer? Weet je nog? Tovenaars? En ik denk dan vaak: Ja. Dat weet ik nog.
De nieuwe Star Wars is namelijk niet gemaakt omdat iemand dacht: We gaan een leuke film maken. Het uitgangspunt was: We gaan een nieuwe Star Wars maken. En natuurlijk zijn die uitgangspunten in theorie best te verenigen, maar in de nostalgie-industrie ligt voor mijn gevoel de nadruk vooral bij het tweede. De remakes en sequels zijn erop gericht om me dingen (personages, muziek, gevoelens) voor te schotelen die ik al ken. Het zijn voortzettingen en uitbreidingen van werelden die ik al ken en die mij in een (altijd simpeler en mooier) verleden bepaalde gevoelens hebben gegeven. De film is vooral bezig om die oude gevoelens op te roepen. Weet je nog? De Hobbits? Weet je nog? Baloe de Beer? Weet je nog? Tovenaars? En ik denk dan vaak: Ja. Dat weet ik nog.
De grote vraag die Rogue One - A Star Wars Story stelt is: Weet je nog? Star Wars? En met de cameo’s van Darth Vader en het dynamische robotduo R2-D2 en C-3PO knipogen de makers naar de kenners: Jullie weten het nog hè? Die momentjes geven de fans ongetwijfeld een fijn gevoel, maar omdat ik die oude films nooit gezien heb, voelde ik niks. Alsof je heel lang luistert naar een verhaal dat uiteindelijk teleurstelt en dat de verteller dan zegt: Je had er bij moeten zijn denk ik.
Toch vond ik één personage bijzonder intrigerend. Een geanimeerd karakter, Grand Moff Tarkin. Hij bewoog namelijk heel hoekig en mechanisch, zoals mannetjes in oude videogames. Dat hield mij tijdens de film bezig. Waarom was dat niet gewoon een acteur? Waarom zouden de filmmakers een doodnormaal karakter laten animeren? Degene in de bioscoopstoel naast me gaf het antwoord: De oorspronkelijke acteur is al 22 jaar dood.
Een blockbuster uit 2016 met in één van de hoofdrollen een geanimeerde dode. De nostalgie-industrie is springlevend.