IDFA in Kriterion: The Unknown Known

Kriterion start het nieuwe seizoen IDFA in Kriterion met de documentaire *The Unknown Known.*De film is een intrigerend portret van Donald Rumsfeld, die als minister van defensie onder George W. Bush mede verantwoordelijk was voor de oorlog in Irak. Nagesprek met politiek journalist Karel van Wolferen en documentairemaker Marije Meerman.

Errol Morris (The Fog of War) neemt geen traditioneel interview af, maar vraagt Rumsfeld om zijn 'sneeuwvlokjes' op te voeren en toe te lichten: het enorme archief aan memo's die hij schreef in zijn ruim vijftig jaar overspannende carrière, in het Congres, het Witte Huis, het Pentagon en als zakenman. Die memo's geven een inzicht in de geschiedenis – niet zoals het daadwerkelijk gebeurde, maar zoals Rumsfeld wil dat we het zien. Morris geeft ruime aandacht aan Rumsfeld taalgymnastiek: de titel van de documentaire is ontleend aan Rumsfelds vaak aangehaalde aforisme: 'There are known knowns, there are known unknowns, there are unknown unknowns, but there are also unknown knowns: things that you think you know but that it turns out you did not.'

Maar door de sneeuwvlokken met al hun raadsels en tegenstrijdigheden als uitgangspunt te nemen, weet Morris voorbij te gaan aan dit web van woorden en door te dringen in het onontgonnen terrein van Rumsfelds geest. Zo toont hij hoe de ideeën, angsten en zekerheden van één man uitgeschreven op papier hun invloed hadden op Amerika en de wereldgeschiedenis, en een oorlog begonnen.

NagesprekNa afloop zullen Karel van Wolferen - politiek journalist, hoogleraar en schrijver van o.a. George W. Bush and the destruction of world order - en Marije Meerman - documentairemaker, die eerder voor VPRO Tegenlicht De verkoop van een oorlog maakte - met elkaar in gesprek gaan over de documentaire, Donald Rumsfeld en zijn beleid ten tijde van van George W. Bush.

Karel van Wolferen was vanaf 1997 tot 2006 universiteitshoogleraar (vergelijking van politieke en economische instituties, in het bijzonder in Oost-Azië) aan de Universiteit van Amsterdam. In de jaren '60 reisde hij door het Midden-Oosten, India en Zuidoost-Azië en in 1972 werd hij correspondent voor het NRC Handelsblad voor Oost-Azië. In 1987 kreeg hij de prijs voor de Nederlandse dagbladjournalistiek voor zijn artikelen over politieke en maatschappelijke ontwikkelingen in de regio. Zijn aandacht is verbreed naar de Verenigde Staten met kritische analyses over het buitenlands beleid van Washington.

Marije Meerman is vaste programmamaker bij VPRO Tegenlicht. Haar films gaan over de impact van globalisering, economie en internationale politieke verhouding op het individu. In 2008 maakte ze De verkoop van een oorlog, een deconstructie van de communicatiestrategieën van de Amerikanen in 2003 om de internationale gemeenschap te overtuigen van de noodzaak van de oorlog in Irak. Het militaire apparaat, de internationale pers en zelfs de Coalition of the Willing werden onderdeel van de beeldvorming, soms in de vorm van 'behang', figurant of als reclameslogan.

IDFA in KriterionIn samenwerking met IDFA toont Filmtheater Kriterion maandelijks een documentaire uit het rijke IDFA-archief. De insteek is om dieper op de documentaire in te gaan door gastsprekers uit te nodigen die vanuit een relevant vakgebied de film zullen toelichten.