‘Eigenlijk was ik op zoek naar de influencer in mezelf.’ Regisseur Magnus von Horn over Sweat

‘Goeiemorgen kochani!’ Zodra de Poolse fitfluencer Sylwia (Magdalena Kolesnik) in Sweat haar ogen opent kijken haar 600.000 volgers mee. Alles wat ze deelt kan op eindeloos veel hartjes en reshares rekenen: haar ochtendworkout, haar inloopkast vol roze sportspullen, de proteïneshake waar ze reclame voor maakt en het VIP-feestje waar ze op de rode loper staat. Een glitterend online droomleven, maar offline is Sylwia niet zo gelukkig. Haar dure appartement deelt ze alleen met een hondje waar ze te weinig tijd voor heeft, en haar gehaaide manager is net zo veeleisend als de fans die haar ongevraagd aanklampen op straat. Werk en privé lopen totaal in elkaar over, en dan heeft ze ook nog een stalker die haar iedere avond vanuit zijn auto begluurt. Sylwia wil er haast de brui aan geven, maar hoe trek je de deur achter je dicht nadat je je complete leven hebt weggegeven?

Sweat is de tweede speelfilm van de Zweedse regisseur Magnus von Horn, die in 2015 debuteerde met The Here After, over een jonge man die thuiskomt na een gevangenisstraf. Van moordenaar naar fitnessguru: het lijkt een grote stap, maar er zijn parallellen. Von Horn houdt van personages met een randje, eenzame mensen die worden tegengewerkt door de maatschappij maar vooral door zichzelf. Sweat is in sommige opzichten een hypergestileerde, kauwgom-kille thriller, maar ook een intiem verslag van drie dagen in het leven van een vrouw op zoek naar oprechte liefde in een wereld waar alleen je imago telt. We spreken Von Horn via Zoom vanuit Warschau, waar hij woont en werkt.

Goeiemorgen Marcus! Hoe vaak is je al gevraagd hoeveel volgers je zelf hebt?
‘Nog niet eens zo vaak. Ik ga richting de 600K! Nee hoor, ik denk rond de 700, op een gesloten profiel. Ik ben niet zo actief, ik observeer alleen maar. Ik ben eigenlijk de stalker uit de film. Daarom heet hij ook Richard, mijn tweede naam, en heeft hij een witte Volvo. Voor de Zweedse touch.’

Ik ben eigenlijk de stalker uit de film

Die stalker is eigenlijk de personificatie van het gevoel dat je krijgt als je weer eens om 3 uur ’s nachts in een deep scroll zit.
‘Zo is het idee voor Sweat ook ontstaan. Ik was bezig met een nieuwe film, maar ik zat vooral fitnessinfluencers te volgen op Snapchat. Het fascineerde me hoeveel video’s ze elke dag weer online zetten. Eerst vond ik het een beetje dom en provocatief, maar uiteindelijk was ik meer met hun bezig dan met mijn scenario, en dus werd dat mijn onderwerp.’ 

Waarom bleef je bij die fitfluencers hangen?
‘Misschien was ik jaloers op de manier waarop ze ogenschijnlijk ongecensureerd of spontaan hun leven deelden. Ik ben daar totaal niet toe in staat. Ik was benieuwd hoe diep ik zou moeten graven om overeenkomsten met ze te vinden. Eigenlijk was ik op zoek naar de influencer in mezelf, en toen ik begon met schrijven was dat heel bevrijdend en leuk. Ik probeer in al mijn films dichterbij iemand te komen die gevoelsmatig ver van me afstaat. Maar op een bepaalde manier is Sweat ook een reactie op de zwaarte van mijn vorige film The Here After, vooral qua stijl.’

Sylwia is ook een buitenbeentje. Je kan er jaloers op zijn, maar veel mensen kijken neer op het feit dat je zo’n platform nodig hebt om je zekerder te voelen.
‘Ik vond die influencers super narcistisch tot ik me realiseerde dat ik zelf nog veel erger ben. Ik kan niet eens iets posten zonder me eerst twee dagen zorgen te maken over wat anderen ervan vinden. Is dat niet veel narcistischer dan gewoon iets delen, je kwetsbaar opstellen en je niet zo druk maken? Als je daarop neerkijkt, zegt dat misschien meer iets over jezelf dan over hen. Zij lijken namelijk best gelukkig, trappen niet naar beneden en proberen vooral positieve dingen te delen. Ik heb voor deze film veel nagedacht over mijn rol als observator, en wat dat over mij zegt. Hopelijk zal het publiek net zoiets ervaren.’

Als je [op influencers] neerkijkt, zegt dat misschien meer iets over jezelf dan over hen

Heb je veel met echte influencers gesproken om Sylwia tot leven te wekken?
‘Ik zeg het je eerlijk: ik heb Sylwia compleet bij elkaar gefantaseerd. Echte mensen interesseren me niet zo, want het gaat niet om hen – het gaat om mij en om hoe ik me tot het personage verhoud. Dat klinkt stom, maar het is wel zo. Anders zou ik wel een biopic maken. Dat geldt ook voor de acteurs. Magdalena is er zelf diep ingedoken, zodat het belangrijk voor haar zou worden. Tegen het einde van de film staat Sylwia in feite voor ons allemaal – voor het personage, voor Magdalena en voor mij. En om daar te komen maak je eigenlijk een film over jezelf, of in ieder geval vanuít jezelf.’

Het is Magdalena’s eerste grote rol. Hoe is zij op je pad gekomen?
‘Ik ging naar een stuk waar ze in speelde, nodigde haar uit voor de casting en wist eigenlijk meteen dat het goed zat. Ze is een geweldige actrice, maar ook iemand waar ik het goed mee kan vinden. We hebben veel gemeen, en ze is geduldig. Ik doe vrij lang over de pre-productie en het schrijven. Zo kom ik dichter bij het personage. Voor Sweat was ik in mijn hoofd al twee jaar bezig. Het is fijn als de acteurs net zoveel tijd investeren aan het doorgronden van de rol, zodat ze op gegeven moment nog beter dan ik weten hoe het personage werkt en wat ze moeten doen als ik ze in een bepaalde situatie vrijlaat. Als ik te veel moet uitleggen verpest dat de intuïtie.’

‘Wat ook meetelde: toen ik Magdalena ontmoette vertelde ze me dat mensen soms denken dat ze een dom blondje is, en dat haar reactie daarop altijd is om ze dan maar dubbel zoveel dom blondje te geven. Ze vindt het leuk om daarmee te spelen, om het zo ver op te voeren dat iemand helemaal niet meer weet wat ‘ie ermee moet. Daardoor wist ik dat ze Sylwia diepte zou geven.’

Het ligt voor de hand om in deze tijd een film over sociale media te maken, maar het is er nog weinig gelukt om de vorm te overstijgen en er echt op te reflecteren. Ik kan eigenlijk alleen aan Bo Burnhams Eighth Grade denken.
‘Dat ben ik met je eens. Voordat ik aan dit project begon dacht ik: waarom zijn er zo weinig films die sociale media serieus nemen? Waarin het geen visueel concept is, of een cynische gimmick. Het lijkt of je altijd een statement moet maken om het over sociale media te kunnen hebben. Je kan er niet op dezelfde manier op reflecteren als op andere dingen: dat het in sommige opzichten iets goeds is, en in andere opzichten iets slechts, dat het een interessant fenomeen is, maar soms ook heel oninteressant. Toen we Sweat moesten financieren werd me steeds gevraagd of ik vóór of tegen sociale media ben, maar eerlijk gezegd interesseert het me niet zoveel of het een slechte ontwikkeling is, of dat het onze kinderen verpest. Dat klinkt me als mediapaniek in de oren, en daar geloof ik niet zo in.’

Het lijkt of je altijd een statement moet maken om het over sociale media te kunnen hebben

Je oordeelt niet, maar de film lijkt wel kritisch. Sylwia is hartstikke verslaafd aan haar telefoon. Ze kan niet zonder. Je voelt je als kijker opgejaagd.
‘Ja, maar dat is iets dat niet alleen influencers ervaren. Dat heb ik ook als ik een film aan het maken ben. Je zit vol adrenaline, en je weet: als ik nu stop, komt álles binnen. Dan denk ik opeens aan hoe weinig tijd ik voor mijn kinderen heb, en zo. Dus je gooit alles nog voller om maar niet met je zware rugzak bezig te hoeven zijn. Dat is ook waarom mensen aan sport verslaafd raken. Sport en sociale media passen wat dat betreft heel goed bij elkaar.’

Fitness is haast een religie. De openingsscène deed me meer aan een geïnspireerde kerkdienst dan een sportklasje denken.
‘Dat soort grote groepslessen zijn heel populair in Polen. De eerste keer dat ik zo’n show zag voelde het als een soort verlossing. Door de fysieke inspanning sta je meer open voor de god van de fitness, zeg maar.’

Ben je al afgekickt van het maken van Sweat?
‘Het was voor mij niet moeilijk om die roze wereld, de selfies en de winkelcentra achter me te laten. Dat was eventjes mijn wereld, maar nu niet meer. Ik volg ook bijna geen influencers meer. Oké, een paar nog. Die zijn me dierbaar, omdat ze er in het begin al bij waren.’