Op de basisschool leerde ik alleen dat Vincent van Gogh in streepjes schilderde en dat hij een gek was die zijn eigen oor eraf had gesneden. Liever had ik gehoord wat zijn werk zo bijzonder maakt, wat hij betekende voor de kunst en vooral hoe verdomd eenzaam hij was. Vincents verhaal zou zomaar eens verloren jonge mensen kunnen redden uit de misère.
In de geschilderde film Loving Vincent moet jongeman Armand Roulin met tegenzin een brief van Vincent aan diens broer Theo afleveren. Maar hij komt op een ander spoor, en besluit de laatste dagen van Vincent te onderzoeken. Was die arme man, die al zo worstelde met zijn mentale gezondheid, suïcidaal geworden? Zo niet, wie heeft hem dan wél doodgeschoten? En nog belangrijker: hoe verliep zijn leven? Wie was Vincent nu écht?
Het is goed dat die vragen in de film aan bod komen. Vincents levensverhaal vertoont namelijk overeenkomsten met een groot aantal kwesties die ook vandaag de dag nog spelen: de zin en onzin van TBS en andere therapieën bij geestelijke problemen, de financiële onzekerheid van zelfstandig kunstenaars, maar ook de piekende eenzaamheid onder jongvolwassenen, waarvan Vincent er ook één was.
Vincents verhaal zou verloren jonge mensen kunnen redden uit de misère
Vincent werd als jonge jongen al afgewezen bij alles wat hij ondernam, door zijn ouders en door opleidingen. Hij had een passie waar in zijn geval geen droog brood mee te verdienen viel. Mensen in zijn omgeving keken op hem neer. Bijna niemand geloofde in hem, in wat hij kon. Hij was afhankelijk van zijn lieve broer Theo, een last voor beiden.
Het verhaal zal voor velen herkenbaar zijn. Ook nu voelen veel jongeren zich vreselijk slecht over zichzelf. En ook nu zijn er jongeren waar niet naar omgekeken wordt. Zeer laag- of hoogbegaafde jongeren, die door leeftijdgenoten niet begrepen worden. Jongeren met een migratieachtergrond die een lager schooladvies krijgen dan zou moeten. Jongeren die gepest worden om hun afwijkende interesses. Kinderen die geen liefde van hun ouders krijgen. Zij zouden allemaal eens moeten weten hoe dierbaar en belangrijk ze voor de wereld zijn, en hoe ontzettend welkom.
Als wij ze meer zouden vertellen over figuren als Van Gogh, over eenzaamheid en de zoektocht naar erkenning, dan zouden we dat gevoel bij sommigen wellicht kunnen wegnemen. Ze móeten weten dat ook de grootste creatieve genieën dat gevoel kunnen hebben en dat je onvoorwaardelijk van jezelf moet houden, juíst wanneer het leven niet gaat zoals je verwacht. Kijk maar naar Vincent.