Onze website heeft een nieuw jasje! Lees hier meer over de veranderingen.

Job luistert film

Column van Job: Go West

In Mountains May Depart loert het oude China (al dansend op de Pet Shop Boys) naar de gouden bergen van het westen. Muziekjournalist Job de Wit spiekt terug en maakt kennis met de Kantonese popster Sally Yeh.

Het zijn de laatste dagen van 1999. Net als de rest van de wereld maakt het Chinese Fenyang zich op voor Oud en Nieuw. Er heerst een feestelijke sfeer in de provinciestad, tevens de geboorteplaats van regisseur Jia Zhang-ke. We zien televisiebeelden van de jaarwisseling. Er heeft zich een menigte verzameld op het stadsplein. Op het podium staat een groepje inwoners met gekleurde parasollen in de hand en een sjerp om hun lichaam. Vooraan danst de jonge vrouw Tao, ze zingt een lied: 'Trots stappen wij de nieuwe eeuw binnen!'

Tao is geen rijke of belangrijke persoon in Fenyang, maar ze is wel een gangmaker. Het is niet zo gek dat ze is uitgekozen om op de lokale televisie het jaar 2000 in te luiden. In de eerste scène van Mountains May Depart zien we haar ergens in een kantoorgebouw de leiding nemen in een groepje collega's dat enthousiast een choreografie uitvoert op 'Go West' van de Pet Shop Boys.

Dit is de bekendste en beste versie van 'Go West', oorspronkelijk een song van de camp-discogroep Village People, bekend van hits 'Y.M.C.A'. (zie ook Wayne’s World 2) en 'In the Navy'. Veel nummers van de Village People hadden een gaye ondertoon, al werd die consequent – nogal geforceerd – ontkend door de leden zelf. 'Go West' zou kunnen gaan over het homovriendelijke San Francisco aan de Amerikaanse westkust, het is maar net wat je erin wilt horen. De Pet Shop Boys verwezen in 1993, een paar jaar na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie, in hun videoclip naar het imago van de VS als land van onbegrensde mogelijkheden. Daarmee komt deze 'Go West' – gestoken in een gek pakje – dicht in de buurt van de gedachte achter de negentiende-eeuwse kreet die de inspiratie was voor Village People-zanger en songwriter Victor Willis: 'Go west, young man, go west and grow up with the country'. Het mythische westen van Amerika als frontlinie van de vooruitgang.

In de jaren negentig beleeft de Chinese economie een enorme groei, die in het volgende decennium verder doorzet. Onder strak bestuur van de Communistische Partij krijgen kapitalisten enorme ruimte. Eén zo’n gelukszoeker is de patser Jinsheng, die in de feestelijke openingsscène al dorstig naast Tao staat te dansen. Met zijn geld en macht wikkelt hij haar wel even om zijn vingers, denkt hij. De concurrentie van de sympathieke mijnwerker Liangzi, die ook een oogje op haar heeft, houdt inderdaad niet lang stand. Jingsheng maakt indruk met zijn nieuwe auto, en met de brutaliteit waarmee hij twee klanten van Tao's vaders elektronicawinkel op straat achterna loopt om hun cd van zangeres Sally Yeh, waarmee ze net een draagbare stereo hadden getest, voor Tao te kopen. Die vond je toch zo mooi? Alsjeblieft dan.

In de jaren tachtig en negentig is de in Taiwan geboren, Canadese Sally Yeh één van de populairste popartiesten in het Kantonees. Tao, die Mandarijn spreekt, verstaat haar niet. Maar het liedje, ‘珍重’ (door Google Translate vertaald als 'schat', op de aftiteling van Mountains May Depart heet het 'Take Care') wordt haar favoriete nummer. Jaren later als ze met haar zoontje Daole een lange treinreis maakt, laat ze het aan hem horen. De film maakt een aantal flinke sprongen in de tijd, en als Daole bijna volwassen is en in Australië woont bij zijn gescheiden vader (die hem Dollar noemt), triggert ‘珍重’ van Sally Yeh op een onbewaakt moment herinneringen aan zijn moeder.

In de laatste scène laat Tao de hond uit op een besneeuwd veldje. Het is 2025. Anders dan Jingsheng en Liangzi is zij niet naar ver weg vertrokken. Nog één keer klinkt 'Go West' in het achtergebleven Fenyang en nog één keer doet Tao, iets strammer, haar dansje. Go west, sun in wintertime / Go west, we will do just fine.

Mountains May Depart is nu te zien. Kijk hier voor alle draaitijden.

Lees meer columns van Job, bijvoorbeeld over BelgicaAnomalisaThe Big ShortJanisThe Hateful EightCarolSteve JobsLes CowboysThe End of the TourYouth en The Lobster.

En voor meer filmmuziek check je de Spotify Cineville Playlist van Job: 

Gerelateerde films

Mountains May Depart

Het Chinese kapitalisem bulldozert door het leven van de jonge danseres Tao.