Onze website heeft een nieuw jasje! Lees hier meer over de veranderingen.

Job luistert film

Column van Job: The End of the Tour

Het is 1996 en dus zingt David Foster Wallace in The End of the Tour van voor tot achter mee met Alanis Morissette's You Oughta Know. Had de zangeres dat toen maar geweten.

Voor een redacteur van het tijdschrift Rolling Stone bezit David Lipsky opvallend veel dédain voor popcultuur. De journalist, die net zijn eerste roman heeft gepubliceerd, voelt zich te goed om ‘vijfhonderd woorden over boybands’ te typen – wat een beetje een rare klacht is in de winter van 1996, bijna zes jaar na de laatste toptienhit van New Kids on the Block en een half jaar voordat de Backstreet Boys in Amerika doorbreken – en wil graag een stuk maken over de schrijver David Foster Wallace, die overal juichende recensies krijgt voor zijn roman Infinite Jest.

Omdat het Rolling Stone is, komt Lipsky de schrijver niet even een uurtje interviewen. Hij brengt uiteindelijk zelfs vijf dagen met hem door, een ontmoeting die nu verfilmd is als The End of the Tour. Qua aanpak is de film vergelijkbaar met Anton Corbijns Life, over een fotograaf die een tijdje optrekt met de filmster James Dean, of zelfs My Week With Marilyn, evenmin echt een biopic, hoewel eveneens waargebeurd. Maar The End of the Tour is vooral ook een praatfilm die me deed denken aan het werk van regisseur Richard Linklater.

Lipsky komt Wallace interviewen: bij hem thuis, in de auto, onderweg – steeds zet hij zijn cassetterecorder aan. Ik ben benieuwd hoeveel tapes hij heeft opgenomen. Naar verluidt waren ze op een gegeven moment op en vond Wallace een aerobicsbandje van een ex-vriendin voor zijn gast om overheen op te nemen.

Ik weet niet wat voor man David Lipsky in het echt was, maar Jesse Eisenberg speelt hem als een benepen, onsympathieke, jaloerse, onwaarachtige reporter. Een nerveuze gast die elk moment in huilen kan uitbarsten in de nabijheid van zo’n veel grotere persoonlijkheid dan hijzelf. Het is een mirakel dat de veel intelligentere, bescheiden Wallace (Jason Segel) hem zo lang zo welwillend tegemoet treedt. En dat terwijl de film nota bene is gebaseerd op Lipsky’s eigen boek, en vrienden van Wallace hun beklag hebben gedaan over hoe de schrijver is geportretteerd.

Lipsky vraagt naar Wallace’ poster van Alanis Morissette. Het is de hoesfoto van haar single ‘Ironic’. De schrijver van Amerika’s grootste popblad, dat Alanis nog maar een paar maanden eerder op de cover had, vindt het duidelijk maar raar om haar beeldtenis aan de muur van de grote auteur te vinden: ‘Ze is knap, maar dat is alles.’

Het is moeilijk om als man iets badinerenders te zeggen over een enorm succesvolle, vrouwelijke artiest. Teleurstellend genoeg gaat Wallace mee in zijn redenering. ‘Ze is inderdaad knap, maar op een heel slordige, menselijke manier.’ Hij doet er zelfs nog een schepje bovenop. ‘Ze heeft zo’n gillerig, orgastisch stemgeluid.’

Een aantal scènes later zitten de twee samen met twee vriendinnen van Wallace in de auto en zingt Lipsky luidkeels mee met ‘You Oughta Know’. Hij kent het nummer uit zijn hoofd.

In zijn woonkamer, terwijl R.E.M.’s album Murmur (serieuze muziek van en voor serieuze mannen) op de achtergrond speelt, heeft Wallace niets interessants te zeggen over Morissette, of haar werk. Het is goed mogelijk dat hij wel degelijk van haar muziek houdt, maar dat niet gaat laten merken aan deze journalist uit het intellectuele New York, die hem komt interviewen omdat hij hem zo’n genie vindt, en die zijn weerzin niet onder stoelen of banken steekt. In een interview met Rolling Stone in 2008, naar aanleiding van het stuk dat hij bij het overlijden van Wallace voor het blad heeft geschreven, zegt Lipsky over hun gesprekken: ‘Hij probeerde te lezen wat voor persoon je was, en gaf je dan antwoorden die pasten bij het blad waar je van was, of bij wat hij dacht dat jouw waarden waren.’

Stel hem een seksistisch gestuurde vraag over een populaire zangeres, en je krijgt een seksistisch antwoord terug, schijnbaar. Wallace besluit de conversatie met de opmerking dat hij dolgraag eens een kopje thee met de zangeres zou drinken. Hij maakt zich zorgen dat Lipsky hem als een fanboy zal wegzetten in zijn artikel. ‘Alsof ik Rolling Stone zou gebruiken als ingang om...’

‘We zijn wel voor ergere dingen gebruikt,’ onderbreekt Lipsky de schrijver.

‘Oké, ik zou het meteen doen,’ geeft Wallace uiteindelijk toe. ‘Het zou me een weeklang trauma bezorgen, but I would do it in a heartbeat.

Het is er nooit van gekomen. Sterker nog, het hele artikel dat Lipsky over Wallace zou schrijven is er nooit gekomen, en dus had de zangeres nooit kennis kunnen nemen van Wallace’ belangstelling.

Na afloop van The End of the Tour ben je, als je het niet hebt gelezen, erg benieuwd naar Infinite Jest. Of in ieder geval naar Lipsky’s reportage over David Foster Wallace. Maar die is er dus niet. Toen Lipsky terug op de redactie was, moest hij van zijn chef meteen door naar Seattle voor een verhaal over heroïneverslaving in de grunge-scene en toen hij die kopij eenmaal had ingeleverd, was het eigenlijk al te laat om nog te beginnen aan het uitwerken van de interviewtapes met Wallace.

Dat deed Lipsky pas na diens dood in 2008, en nadat hij een prijs had gewonnen voor zijn necrologie in Rolling Stone van de inmiddels ‘grootste schrijver van zijn generatie’. Het resultaat is Although of Course You End Up Becoming Yourself: A Road Trip With David Foster Wallace (2010), waar de film op gebaseerd is. ‘Ik heb de muzikale smaak van een dertienjarig meisje,’ zegt Wallace in het boek, wat Lipsky hilarisch vindt. Misschien is het maar beter dat hij nooit meer over boybands heeft geschreven.

The End is the Tour is nu te zien. Kijk hier voor alle draaitijden.

Lees meer columns van Job, bijvoorbeeld over Youth, The Lobster, The MartianSlow WestStraight Outta ComptonVictoriaAmyEdenThe One I Love, PrinsEntourageCitizenfourMad Max: Fury RoadEx MachinaFrankBloed, Zweet & TranenTimbuktu, WildSelmaGirlhood en RihannaBirdmanP’tit Quinquin, Free RangeThe Riot ClubThe Hunger Games: Mockingjay - Part I en Mommy.

En voor meer filmmuziek check je de Spotify Cineville Playlist van Job: 

Gerelateerde films

Tip van Emma

The End of the Tour

‘The End of the Tour wil geen echte biopic zijn, en precies daarom zegt 'ie zoveel over Wallace en zijn werk’